Page 29 - KE 2.2013 - całość - www
Basic HTML Version
99
Kosmetologia Estetyczna / 2 / 2013 / vol. 2
Dietetyka
/
nauka
��
100
otrzymano / received:
08.02.2013
poprawiono / corrected:
15.03.2013
zaakceptowano / accepted:
16.04.2013
E
wa
P
rzysiężna
Niepubliczna Wyższa Szkoła Medyczna
ul. Nowowiejska 69, 50-340 Wrocław
tel. +48 71 322-15-48
e-mail:
.
A
bstract
Fats are essential for a healthy diet, represent
a source of energy, essential fatty acids (EFA),
carriers for the fat-soluble vitamins A, D, E and K.
EFA are necessary for growth, development and
maintaining health. Fats also play an important
role in food manufacture and cooking. It is neces-
sary to pay attention to both total amount and
type of fats in diet and proportions of particu-
lar fatty acids group: saturated fatty acids (SFA),
monounsaturated fatty acids (MUFA), polyun-
saturated fatty acids (PUFA), trans fatty acids
(TFA). An excessive consumption of fats, espe-
cially SFA and TFA is known to be a major factor
influencing the development of diseases.
Key words:
health, fat, fatty acids, saturated
fatty acids, monounsaturated fatty acids, poly-
unsaturated fatty acids, trans fatty acids
S
treszczenie
Tłuszcz jest niezbędny dla zdrowia, stanowi
źródło energii, niezbędnych nienasyconych
kwasów tłuszczowych (NNKT), jest nośnikiem
witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: A, D, E,
K. NNKT są konieczne do wzrostu, rozwoju i za-
chowania zdrowia. Tłuszcz pełni znaczącą rolę
w przetwórstwie żywności, obróbce termicznej
potraw i jest nośnikiem smaku. Istotna jest nie
tylko ilość, ale również rodzaj tłuszczu w diecie
i proporcje między poszczególnymi grupami
kwasów tłuszczowych: nasyconych, monoeno-
wych, polienowych i w konfiguracji trans. Nad-
mierne spożycie tłuszczu, a szczególnie nasyco-
nych i trans kwasów tłuszczowych, uważa się za
główny czynnik wpływający na rozwój chorób.
Słowa kluczowe:
zdrowie, tłuszcz, kwasy
tłuszczowe, kwasy tluszczowe nasycone, kwa-
sy tluszczowe monoenowe, kwasy tluszczowe
polienowe, kwasy tluszczowe trans
Tłuszcze
- rola i znaczenie dla zdrowia człowieka
Fats - role and importance for human health
W
prowadzenie
Zainteresowanie tłuszczami pokarmowymi
wynika z udokumentowanej zależności po-
między wysokim spożyciem tłuszczu a rozwo-
jem chorób cywilizacyjnych [1-2]. Nadmierne
spożycie tłuszczów występuje w dietach róż-
nych grup ludności, zarówno w żywieniu in-
dywidualnym, jak i zbiorowym [3-7]. Obecnie
niezakaźne choroby przewlekłe, czyli m.in.
choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca, oty-
łość, niektóre nowotwory, uważa się za głów-
ną przyczynę zgonów i inwalidztwa. Liczne
wyniki badań wskazują, że między innymi
przez zmianę sposobu żywienia można zmniej-
szyć ryzyko wystąpienia przewlekłych chorób
niezakaźnych. WHO (
World Health Organiza-
tion
) i inne naukowe towarzystwa na całym
świecie opracowują rekomendacje dotyczące
zasad prawidłowego żywienia [8-10]. Według
nich prawidłowe żywienie osób zdrowych
polega na zachowaniu proporcji w spożywa-
niu makro- i mikroskładników oraz energii
niezbędnej do utrzymania prawidłowej masy
ciała. Jak wynika z badań, jednym z istotnych
czynników w prewencji niezakaźnych chorób
przewlekłych jest spożycie tłuszczów.
