5 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
490
artykuł Popularnonaukowy
Kosmetologia Estetyczna
PN
przemieszczać miały się w kierunku skóry właściwej.
W latach 90. pojawiła się teoria, która mówiła o wpływie
metaloproteina z wydzielanych w czasie cyklu miesiącz-
kowego. Zgodnie z tą teorią metaloproteinazy powodują
degradację włókien kolagenowych w warstwie siateczko-
wej, w wyniku czego następuje przemieszczenie adipocy-
tówku górnej warstwie skórywłaściwej. Zaostrzenie tego
procesu obserwuje się w okresie menstruacji i owulacji.
Istnieje wiele teorii dotyczących przyczyn powstawania
cellulitu, jednak w świetle obecnych badań najbardziej
słuszna wydaje się teoria tzw. jednostek operacyjnych,
zaproponowana w 1992 r., zgodnie z którą wyróżnia się
cztery jednostki morfologiczno-funkcjonalne.
1.
Pierwsza opisywana jest jako związana z zaburze-
niami podziału fibroblastów i nieprawidłową budo-
wą produktów syntezy fibroblastów, wchodzących
m.in. w skład ścian naczyń krwionośnych.
2.
Druga związana jest z nieprawidłowym funkcjonowa-
niem układu tętniczo-żylnego i limfatycznego tkanki
podskórnej, m.in. obniżeniem przepływu limfatycz-
nego oraz wzrostem ciśnienia płynu w przestrzeniach
międzykomórkowych, czyli płynu tkankowego.
3.
Trzecia, neurowegetatywna, związana jest z pobu-
dzeniem układu współczulnego przez receptory alfa
i beta adrenergiczne, regulacją aktywności fibrobla-
stów, mikrokrążenia i metabolizmu tłuszczu.
4.
Czwarta, energiczno-tłuszczowa, związana jest ze
zróżnicowaną budową tkanki tłuszczowej u kobiet
oraz z wpływem hormonalnym na regulację proce-
sów lipolizy i lipogenezy.
Wszystkie zaburzenia występujące w tych jednostkach
prowadzą do powstawania zmian, które są charaktery-
styczne dla cellulitu [5].
|
|
ETIOLOGIA CELLULITU
Lipodystrofia typu kobiecego to zaburzenie polietiolo-
giczne. Aby w pełni wytłumaczyć jej przyczyny i me-
chanizm powstawania, należy uwzględnić wiele czyn-
ników, które wpływają na typ oraz stopień nasilenia
zmian patologicznych.
•
Podłoże genetyczne
Jednym z wielu czynników, branych pod uwagę
w etiologii cellulitu, są uwarunkowania genetyczne. Ze
względu na charakterystyczną budowę tkanki tłusz-
czowej na wystąpienie tego zaburzenia bardziej na-
rażone są kobiety. Forma klasyczna występuje prawie
wyłącznie u kobiet. Nasilenie zmian jest często bardzo
zbliżone u kobiet w tej samej rodzinie. Dużą rolę odgry-
wa także rasa oraz typ biologiczny. Najczęściej schorze-
nie to występuje u kobiet rasy białej, następnie u rasy
czarnej i najrzadziej u rasy żółtej. U kobiet o typie la-
tynoskim zmiany widoczne są głównie na biodrach,
natomiast u kobiet o rasy kaukaskiej – na brzuchu [3, 5].
•
Zaburzenia hormonalne, chorobywspółistniejące, ciąża
Jednym z czynników powstawania cellulitu są za-
burzenia gospodarki hormonalnej. Duży wpływ ma
nadmiar estrogenów przy równoczesnym niedoborze
progesteronu. Taka sytuacja powoduje rozrost adipocy-
tów, retencję wody, a także zaburzenia krążenia.
Warto zwrócić uwagę na hormony zawarte w środ-
kach antykoncepcyjnych, które powodują rozluźnienie
podskórnej tkanki tłuszczowej, często przyrost masy
ciała i występowanie obrzęków, co sprzyja rozwojowi
cellulitu. Również insulina, adrenalina, noradrenalina
oraz hormony tarczycy mają wpływ na powstawanie
lipodystrofii typu kobiecego. Trzeba jednak zaznaczyć,
że cellulit może pojawić się także przy prawidłowym
poziomie hormonów we krwi [3, 6].
Na powstawanie cellulitu duży wpływ mogą mieć
choroby współistniejące. Wśród takich chorób wymie-
nić można m.in. choroby układu krążenia, zaburzenia
ginekologiczne, zaburzenia gospodarki hormonalnej,
zaburzenia nefrologiczne czy żołądkowo-jelitowe.
Zalicza się do nich także zaburzenia metaboliczne,
w których na skutek niedostatecznego wydalania koń-
cowych produktów przemiany materii w komórkach
gromadzą się zbędne metabolity, powodując powięk-
szanie komórek i upośledzenie ich funkcji.
Okresem szczególnego narażenia na wystąpienie
cellulitu jest ciąża, podczas której obserwuje się wzrost
stężenia prolaktyny i insuliny oraz wzrost masy ciała.
Macica kobiety w zaawansowanej ciąży działa jak me-
chaniczna bariera dla odpływu żylnego, co wywołuje
zastój krążenia i obrzęk w kończynach dolnych.
•
Styl życia
Na powstawanie cellulitu ogromny wpływma również
stylżycia.Nieprawidłowozbilansowanadieta,czylizbyt
mała podaż błonnika, nadmierna podaż tłuszczów, wę-
glowodanów i soli może powodować hyperinsulinemię
oraz nasilenie lipogenezy. Zbyt duża ilość soli powoduje
zastój płynów w organizmie. Żywność uboga w błon-
nik może wywoływać zaparcia oraz zwiększenie opor-
ności naczyń żylnych w kończynach dolnych. Nadmiar
składników energetycznych wpływa na odkładanie się
tłuszczu w adipocytach oraz pogorszenie stanu skóry
skłonnej do cellulitu. Używki, takie jak kawa, herbata,
alkohol czy palenie papierosów, prowadzą do zmian
w mikrokrążeniu oraz do zmniejszenia dotlenienia tka-
nek. Deficyt ruchu również jest nie bez znaczenia. Brak
aktywności fizycznej wpływa na obniżenie szybkości
metabolizmu, zmniejszenie masy mięśniowej, a także
przyrost tkanki tłuszczowej. W konsekwencji wywołu-
je to zakłócenia mechanizmu pracy pompy mięśniowej.
Podczas ruchu mięśnie kurczą się, powodując przepy-
chanie krwi w naczyniach wbrew siłom grawitacji, od-
ciążając tym samym serce. Zaburzona na skutek braku
