1 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
20
PN
artykuł Popularnonaukowy
chemia
|
|
Nadmiarwitaminy D
3
i jeGO efektyw skórze
Hiperwitaminoza jest stwierdzana u osób, u których ilość wita-
miny D w surowicy krwi przekracza 100 ng/ml. Występowanie
nadmiernej ilości tej witaminy w organizmie jest niezmiernie
rzadkie i wiąże się z przyjmowaniem ponad 10000 IU przez kilka
miesięcy lub lat. Takie osoby zazwyczaj spożywają zbyt duże ilo-
ści suplementów diety w postaci kapsułek z witaminą D. Objawy
toksyczności to wzrost wchłaniania wapnia w jelitach oraz nad-
mierne uwalnianie wapnia z kości, co przyczynia się do wystą-
pienia hiperkalcemii i hiperkalciurii. W konsekwencji może dojść
do zwapnienia organów wewnętrznych, przez nadmierną ilość
wapnia. Przy długotrwale występującym nadmiarze witaminy D
może wystąpić wielomocz, upośledzenie filtracji nerek oraz kami-
ca nerkowa. Ponadto w tkankachmiękkich oraz tętnicach, żyłach
i naczyniach włosowatych dochodzi do odkładania się złogów
soli wapnia. Przedawkowanie witaminy D powoduje osteopenię,
czyli chorobę charakteryzującą się nieprawidłową gęstością mine-
ralną kości. Przy stężeniu wapnia we krwi ponad 13 mg/100 ml
występują objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego, tj.
bóle głowy, senność, psychozy, a nawet śpiączka. Hiperkalcemia
powoduje też nadciśnienie tętnicze, tachykardę oraz zaburzenia
żołądkowo-jelitowe, np. brak apetytu, nudności i wymioty, zapar-
cia. Często dochodzi również do osłabienia mięśni.
Nadmierne przyjmowanie witaminy D może przyczynić się
również do rozwinięcia się objawów AZS. Atopowe zapalenie
skóry to schorzenie, należące do grupy wyprysku endogennego.
Choroba ta jest genetycznie uwarunkowana. Wykryto kilka ge-
nów, które mogą odgrywać istotną rolę w rozwoju lub postępie
zapalenia. Polimorfizm w obrębie genów zlokalizowanych na
chromosomie 5q31 związany jest ze wzrostem stężenia IgE. Bo-
onstra i wsp. w 2001 r. zaobserwowali w swoich badaniach, że
witamina D może aktywować rozwój limfocytów Th2. Przyczy-
ną AZS są zaburzenia w układzie immunologicznym, dotyczące
limfocytów T, jak i komórek Langerhansa. U chorych z atopią
występuje preferencyjna ekspansja komórek Th2. W stanie ak-
tywacji uwalniają one cytokiny, wpływające na przekształcenie
niedojrzałych limfocytów B w komórki produkujące IgE, a także
na proliferację eozynofilii. Obserwuje się również nadmierną
aktywność komórek Langerhansa, które wiążą IgE poprzez re-
ceptory, natomiast IgE wiążą z kolei alergeny, które po modyfi-
kacji wewnątrz komórek są prezentowane limfocytom T. Świąd
pojawia się po degranulacji komórek tucznych. W 2004 r. Sovio
U. i wsp. zauważyli, że przyjmowanie witaminy D w dawce oko-
ło 2000 IU na dobę przez dzieci w pierwszym roku życia, przy-
czynia się do wystąpienia AZS u nich w latach późniejszych.
Ponadto C.R. Gale i wsp. w 2008 r. zauważyli, że nadmierna su-
plementacja witaminy D u kobiet w ciąży ma wpływ na ryzyko
wystąpienia AZS u niemowląt. Wysoka ilość kalcydiolu we krwi
kobiet ciężarnych (ponad 75 nmol/L) skutkowała wystąpieniem
atopii u ich dzieci wdziewiątymmiesiącu życia. Udzieci, których
matki w okresie ciąży miały poziom witaminy D w normie, ry-
zyko wystąpienia atopii było mniejsze. O. Back i wsp. w 2009 r.
wykazali, że u sześciolatków narażonych na zbyt wysoką podaż
witaminy D w wieku niemowlęcym, w porównaniu z dziećmi,
które przyjmowały mniejsze dawki tej witaminy, narażenie
na pojawienie się AZS było większe. Weisse i wsp. w 2013 r.
przeprowadzili badanie na ponad 600 ciężarnych kobietach.
W pierwszym etapie oceniali oni poziom komórek Treg we krwi
pępowinowej, natomiast w drugim etapie poddali oni obser-
wacji urodzone dzieci, u których oceniali stężenie IgE oraz czę-
stotliwość występowania chorób alergicznych. Wyniki badań
przedstawiają związek między poziomem witaminy D we krwi
pępowinowej a ilością witaminy D w organizmie matki. Ponad-
to naukowcy zauważyli związek pomiędzy wysokim stężeniem
witaminy D oraz niskim poziomem komórek Treg we krwi pępo-
winowej. Badacze uważają, że nadmierna suplementacja witami-
ny D przez kobiety w ciąży przyczynia się do wystąpienia AZS
u ich dzieci w pierwszych dwóch latach życia [25].
U osób z atopowym zapaleniem skóry obserwuje się pod-
wyższoną ekspresję limfopoetyny zrębu grasicy TSLP (
thymic
stromal lymphopoietin
) w obrębie zmian chorobowych. Źródłem
TSLP są m.in. keratynocyty, komórki nabłonka dróg oddecho-
wych oraz mastocyty, fibroblasty ikomórki DC. Komórki ukła-
du oddechowego oraz komórki nabłonkowe skóry w kontakcie
z alergenemwytwarzają TSPL, która odpowiada za wywołanie
i rozpoczęcie reakcji alergicznej. Czynnikami pobudzający-
mi ekspresję TSLP są przeciwciała IgE, cytokiny Th2, a tak-
że alergeny zawierające proteazy. W badaniach z roku 2006,
przeprowadzonych przez M. Li i wsp., wykazano, że miejscowe
zastosowanie kalcytriolu oraz jego syntetycznego analogu na
skórę myszy powoduje zajście zmian typowych dla AZS. Ma
to związek z indukcją ekspresji TSLP w keratynocytach, zależ-
nego od pracy receptora witaminy D-VDR. Zauważony wzrost
poziomu TSLP, limfocytów Th2 oraz IgE w surowicy krwi jest
charakterystyczny dla atopowego zapalenia skóry.
Powyżej przedstawione badania wskazują na korelacje mię-
dzy nadmiernym zaopatrywaniem organizmu kobiet brze-
miennych w witaminę D a zwiększonym ryzykiem występo-
wania atopii u ich dzieci. Ma to związek z tym, że witamina D
3
w chorobach autoimmunizacyjnych przesuwa reakcje odpor-
nościową związaną z limfocytami Th1 na limfocyty Th2, co
przyczynia się do powstania zapalenia atopowego skóry.
Przedawkowanie witaminy D przyczynia się również do wy-
stąpienia wapnicy. W przebiegu choroby obserwuje się hiper-
kalcemię oraz hiperfosfatemię, które powodują odkładanie się
wapnia w skórze. Tworzą się twarde, białe grudki lub blaszki,
które zazwyczaj ułożone są linijnie i symetrycznie. Mogą two-
rzyć się również guzy w tkance podskórnej. Dlatego też ważne
jest zwrócenie szczególnej uwagi na prawidłową suplementację
witaminy D, aby nie doszło do jej przedawkowania.
|
|
Zastosowanie witaminy D
i jej pochodnychwlecznictwie
Witamina D
3
odpowiada za utrzymanie homeostazy wapniowo-
-fosforanowej. Dlatego też jest podstawowym składnikiem
preparatów stosowanych w leczeniu różnych form krzywicy
