4 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
422
N
artykuł naukowy
medycyna Estetyczna
Wśród naczyń typu I wyróżnia się typ IA – bardzo małe, czer-
wone naczynia, których średnica jest mniejsza niż 0,2 mm,
mają charakter wtórny (pojawiają się u części pacjentów po
wykonywanych zabiegach) tzw. „matting”.
•
Typ II
. Fioletowe naczynia o średnicy 1-2 mm, które wystają
nad powierzchnię skóry.
•
Typ III
. Naczynia siatkowate, inaczej nazywane retikularny-
mi, o zabarwieniu zielono-niebieskim i średnicy 2-4 mm.
•
Typ IV
. Żylaki niezwiązane z żyłą odpiszczelową o średnicy
3-8 mm.
•
Typ V
. Żylaki żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej o kolorze nie-
bieskim lub niebiesko-zielonym i średnicy powyżej 8 mm [3].
Wzależności od typu naczyńwystępujących u danego pacjenta do-
bierana jest metoda ich likwidowania. Naczynia typuV i IV zazwy-
czaj usuwane są za pomocą klasycznych zabiegów operacyjnych
oraz ablacji wewnątrzżylnych. Do naczynia typu III oraz części
naczyń II typu stosujemy skleroterapię. Natomiast naczynia typu
I i częściowo II, a czasem nawet i III zamykane są zazwyczaj za po-
mocą laserów przezskórnych, IPL (ang.
Intense Pulsed Light
), elektro-
koagulacji oraz fali radiowej. Dobór metody determinuje natomiast
możliwe powikłania, dlatego też zostaną one omówione oddzielnie.
|
|
METODY USUWANIA ŻYLAKÓW.
MOŻLIWE POWIKŁANIA
|
|
Zabiegi operacyjne
Istnieje wiele metod usuwania żylaków. Najbardziej tradycyjną
metodą jest zabieg operacyjny polegający na usunięciu – wyrwa-
niu niewydolnej żyły odstrzałkowej lub odpiszczelowej, usunię-
ciu żylaków oraz przerwaniu ciągłości perforatorów. Metoda
usuwania niewydolnych pni żył odpiszczelowych nazywana
jest strippingiem i została opracowana 111 lat temu przez Way-
ne’a Babcocka [4, 5]. Bardzo często stripping pozwalający usunąć
duże naczynia, będące przyczyną niewydolności żylnej, łączony
jest z miniflebektomią. Miniflebektomia to zabieg chirurgiczny
umożliwiający usunięcie drobnych żylaków z zachowaniem
najwyższych wymogów estetycznych [5]. Zabieg polega na wy-
konaniu nacięcia wmiejscu, gdzie występuje mały żylak, wypre-
parowaniu go i usunięciu za pomocą „szydełka”. Metody chirur-
giczne są skuteczne, bo jak pokazują badania [6], reoperacja jest
potrzebna tylko u 5-20% pacjentów po upływie kilku lat od wy-
konania zabiegu. Zabiegi chirurgiczne umożliwiają likwidowa-
nie nawet bardzo zaawansowanych żylaków (nie ma ogranicze-
nia co dowielkości żyły, przebiegu i anatomii naczynia) i czasami
u pacjentów z zaawansowaną niewydolnością żylną stanowią
jedyną metodę leczenia. Z racji tego, że zabiegi chirurgiczne są
inwazyjne, obarczone są ryzykiem powstania powikłań.
Do poważnych powikłań po strippingu i innych zabiegach
operacyjnych należy zaliczyć zakrzepicę żył głębokich oraz
zatorowość płucną. Jest to jednak powikłanie występujące nie-
zwykle rzadko, którego zaistnienie można ograniczyć poprzez
stosowanie profilaktyki przeciwzakrzepowej.
Do częściej występujących powikłań należy zaliczyć kompli-
kacje związane ze stosowaniem danego rodzaju znieczulenia
(zazwyczaj znieczulenie ogólne lub przewodowe).
Innym powikłaniem jest uszkodzenie nerwów czuciowych.
W trakcie klasycznego strippingu dochodzi zazwyczaj do uszko-
dzenia nerwu odpiszczelowego. Szacuje się, że ma to miejsce u co
7 pacjenta. U około 50% pacjentów uszkodzenie ma charakter
stały, a u pozostałych mija po okresie około 7-12 miesięcy. Uszko-
dzenie nerwu odpiszczelowego objawia się brakiem czucia lub
parestezjami o charakterze piekącego, rwącego bólu przebiega-
jącego wzdłuż kości piszczelowej w kierunku dystalnym aż do
kostki przyśrodkowej, a nawet do wewnętrznej powierzchni
stopy. Jest to bardzo uciążliwe dla pacjentów, bo wówczas nawet
zakładanie butów powoduje nieprzyjemne doznania [5].
Kolejnym powikłaniem jest uszkodzenie obwodowych na-
czyń limfatycznych, które może objawiać się wyciekiem lim-
fy (limfotokiem) z okolicy rany pooperacyjnej. Zazwyczaj po
kilku dniach limfotok ustępuje samoistnie. Natomiast w sytu-
acji, gdy limfa nie ma możliwości odpłynąć i jest jednocześnie
ograniczana przez tkankę łączną, może wykształcić się torbiel
limfatyczna [5]. Czasami dochodzi również do obrzęku lim-
fatycznego. Następstwem zabiegu chirurgicznego może być
także krwawienie. Drobne krwawienie z rany nie jest niczym
niepokojącym i zazwyczaj ustępuje po ucisku, natomiast obfit-
sze krwawienie w pachwinie może świadczyć o zsunięciu się
podwiązki z kikuta żyły odpiszczelowej [5]. Ponadto w następ-
stwie wyrywania żył może dojść do powstania krwiaka, który
zazwyczaj ustępuje samoistnie po około 2-4 tygodniach. Powi-
kłaniem pooperacyjnymmoże być również zakażenie rany i jej
nieprawidłowe gojenie się.
|
|
Nieinwazyjne metody zamykania naczyń
Obecnie klasyczne metody chirurgiczne zastępowane są przez
zabiegi mniej inwazyjne, do których zaliczamy wewnątrzna-
czyniową ablację laserową EVLT (
Endo Venous Laser Treatment
),
ablację za pomocą pola magnetycznego o częstotliwości fali
radiowej RFA (
radiofrequency ablation
) oraz pary wodnej SVS
(
Steam Vein Sclerosis
).
Zabiegi ablacji wewnątrzżylnej polegają na wprowadzeniu
poprzez nakłucie do światła naczynia światłowodu laserowe-
go, końcówki RFA lub cewnika do pary wodnej i w wyniku
działania energią od wewnątrz doprowadzenia do obkurcze-
nia i zamknięcia danego naczynia. Takie działanie pozwala na
zamknięcie niewydolnej żyły bez konieczności jej wyrywania,
tak jak to ma miejsce w strippingu. Metody te charakteryzu-
ją się porównywalną skutecznością do operacji klasycznych,
ale ryzyko powstania powikłań jest zminimalizowane [7, 8].
Przede wszystkim unikamy cięcia, a co za tym idzie – proble-
mu z trudno gojącymi się ranami, krwawieniem, bliznami oraz
rozległymi krwiakami (małe mogą wystąpić). Poza tym zabie-
gi te wykonywane są zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym,
więc ograniczamy powikłania związane ze stosowaniem znie-
czulenia ogólnego czy przewodowego. Czas rekonwalescencji
