3 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
225
N
artykuł naukowy
podologia
•
W
wyprysku podostrym
objawy zapalno-wysiękowe są sła-
biej wyrażone, przeważają rumień, grudki i strupy.
•
W
wyprysku przewlekłym
dominują objawy lichenifikacji,
czyli pogrubienie skóry ze wzmożeniem rysunku, rumie-
niowi towarzyszy przebarwienie pozapalne (melanodermia),
pojedyncze grudki, złuszczanie i przeczosy na skutek silnego
świądu i drapania. Zmianymogą byćwyłącznie na stopach, ale
często współistnieją ogniska wyprysku na rękach i na stopach.
Zmiany wypryskowe mogą powstawać w przebiegu wyprysku
kontaktowego alergicznego, wyprysku kontaktowego z po-
drażnienia, atopowego zapalenia skóry i idiopatycznego wy-
prysku rąk i stóp. Różnicowanie ze względu na podobny obraz
kliniczny zmian nie jest łatwe, pomocne są dodatkowe infor-
macje z wywiadu i testy alergiczne.
•
Wyprysk kontaktowy alergiczny
rozwija się według mecha-
nizmu reakcji alergicznej typu IV, zmiany pojawiają się po 1-3
dniach po kontakcie z alergenem i stopniowo nasilają się do
tygodnia mimo zakończenia kontaktu, po czym samoistnie
stopniowo ustępują, nieraz przez wiele tygodni. Mogą pojawiać
się także poza miejscem kontaktu na skórze. Przy uczuleniu na
rozpowszechniony alergen, np. związki chromu, stale powta-
rzający się kontakt może prowadzić do wyprysku przewlekłego.
•
W
wyprysku z podrażnienia
zmiany powstają na skutek stałego
drażnienia skóry słabymi roztworami kwasów, zasad czy deter-
gentów. Powstają ściśle w miejscu kontaktu i zaczynają ustępo-
wać natychmiast po zakończeniu kontaktu. Znamienna jest cza-
sowa poprawa w trakcie weekendów i okresów urlopowych [2].
•
Atopowe zapalenie skóry
(AZS) jest chorobą uwarunkowaną
genetycznie o złożonym i nie do końca poznanym mechani-
zmie. Czynniki alergiczne i drażniące mogą dodatkowo nasi-
lać zmiany skórne, ale nie są bezpośrednią przyczyną choroby.
Lokalizacja na podeszwach stóp jest rzadka i obserwowana
głównie umałychdzieci jako tzw. „zimowe stópki” (
winter feets
).
Korzystne działanie ekspozycji na słońce powoduje wyraźne
nasilanie się zmian w porze zimowo-wiosennej i ustępowanie
w lecie. Pomocne w rozpoznaniu jest stwierdzenie innych ob-
jawów z kręgu atopii u pacjenta i w jego najbliższej rodzinie [5].
W części przypadków nie udaje się ustalić przyczyny zmian,
mówimy wtedy o
idiopatycznymwyprysku rąk i stóp
.
•
Poza klasycznym obrazem wyprysku zmiany mogą przybie-
rać charakter masywnej hiperkeratozy z bolesnymi pęknię-
ciami i rozpadlinami, czyli
wyprysku rogowaciejącego (hiper-
keratotycznego)
lub okresowo nawracających rzutów dużych
pęcherzy w
wyprysku potnicowym (dyshydrotycznym)
.
W zmianach na stopach konieczne jest wykluczenie grzybi-
cy skóry. W leczeniu stosuje się miejscowo kortykosteroidy,
w razie lichenizacji dziegcie i ichtiol, w nadmiernym rogowa-
ceniu preparaty keratolityczne. W atopowym zapaleniu skó-
ry pomocne są emolienty i doustne leki przeciwhistaminowe.
W cięższych przypadkach stosuje się fototerapię [2].
|
|
Łuszczyca krostkowa
Łuszczyca krostkowa traktowana jest wobec łuszczycy zwy-
kłej jako odrębna jednostka chorobowa, choć często oba rodzaje
zmian współistnieją u pacjenta, lub łuszczyca zwykła występuje
w okresach remisji łuszczycy krostkowej uogólnionej. Postacie
ograniczone tej choroby zajmują wyłącznie ręce i stopy. Łusz-
czyca krostkowa dłoni i stóp
tworzy ostro odgraniczone ogniska
rumieniowe, w obrębie których raz na kilka-kilkanaście dni do-
chodzi do wysiewu krost, pomiędzy nimi w ogniskach chorobo-
wych powierzchnia jest gładka lub dominuje złuszczanie (Fot. 2).
Zmiany mogą przechodzić na boczne powierzchnie rąk/stóp,
gdzie przybierają obraz typowych grudek łuszczycy zwykłej.
•
W przypadkach bez współistniejących zmian typu łuszczycy
zwykłej określa się ją jako
„krostkowicę rąk i stóp”
, a jej przy-
należność do łuszczycy długo pozostawała kwestią sporną.
Choroba ma charakter przewlekły, a ogniska na stopach mogą
sprawiać znaczny ból, utrudniając chodzenie. W różnicowaniu
należy brać pod uwagę choroby omorfologii wyprysku. Kluczo-
we jest ustalenie w wywiadzie, że wykwity od początku były
wypełnione treścią nieprzejrzystą, ropną, a więc były krostami,
a nie pęcherzykami. Obraz histopatologiczny jest identyczny
jak w łuszczycy zwykłej z obecnością mikroropni [2, 6].
•
Ropne krostkowe zapalenie skóry palców
to druga ograni-
czona odmiana łuszczycy krostkowej. Krosty pojawiają się
na opuszkach i wałach paznokciowych palców rąk i stóp,
początkowo najczęściej jednym kciuku lub paluchu, z cza-
sem powodując stan zapalny i obrzęk paliczków dystalnych,
dystrofię płytek paznokciowych i osteolizę kości paliczków
w badaniu radiologicznym. Chory może odczuwać świąd lub
ból zajętych palców. W rozpoznaniu różnicowym bierze się
pod uwagę zanokcicę bakteryjną i wirusową oraz przewlekłą
infekcję drożdżakową. W obu postaciach stosuje się miejsco-
we i ewentualnie ogólne leczenie jak w łuszczycy zwykłej [7].
|
|
Łupież rumieniowy
Choroba zakaźna, występująca częściej u mężczyzn, wywoły-
wana przez
Propionibacterium minutissimum
. Zmiany zlokalizo-
wane są w fałdach skórnych, typowo w obrębie pachwin. Mają
Fot. 2
Łuszczyca krostkowa podeszew stóp
Źródło:
[I]
