1 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
63
PN
artykuł Popularnonaukowy
dermatologia
przemywać skórę delikatnym środkiem myjącym dwa razy dzien-
nie. Specjalne dermokosmetyki ułatwiające gojenie zawierają tlenek
cynku lub krzemian magnezu oraz chroniące przed infekcją siarcza-
ny miedzi i cynku. Produkty te mają w swoim składzie również sub-
stancje skutecznie łagodzące podrażnioną skórę, takie jak: ruszczyk
kolczasty, olej z nasion żmijowca (
echium oil
), wąkrotka azjatycka, bi-
sabolol, nagietek lekarski, jeżówka (
echinacea)
, używana przez Indian
ze szczepu Siuksówdo leczenia ukąszeń przez węże i ranwojennych
ze względu na jej działanie antyseptyczne i znieczulające [7, 8, 9].
|
|
Peelingi chemicze
Wskazania do wykonania eksfoliacji chemicznej są rozległe: uszko-
dzenia posłoneczne, zmarszczki, zaburzenia barwnikowe, trądzik
pospolity, trądzik różowaty, blizny potrądzikowe itd. Im głębiej pe-
netrujący peeling, tym dłuższy jest okres rekonwalescencji i wyższe
ryzyko powikłań. Punkty kluczowe w ocenie wstępnej pacjenta to:
––
ustalenie obaw i oczekiwań kosmetycznych,
––
omówienie czasu rekonwalescencji,
––
zgoda pacjenta zawierająca krótki opis zabiegu,
––
najczęstsze działania niepożądane oraz zasady pielęgnacji skóry
po eksfoliacji,
––
ocena typu skóry – klasyfikacja Fitzpatricka,
––
stopień fotouszkodzenia skóry – skala Glogau.
Uważa się, że peelingi powierzchowne są bezpieczne dlawszystkich
typówskóry, a pojawienie się powikłańbarwnikowychmożewystąpić
po umiarkowanie głębokich i głębokich peelingach, szczególnie u pa-
cjentów z ciemniejszym typem skóry – III – VI. Stosowanie ochrony
przeciwsłonecznej oraz środków wybielających w okresie przed- oraz
pozabiegowym u predysponowanych pacjentów może zapobiegać
pojawianiu się hiperpigmentacji pozapalnej. W celu optymalizacji
efektów zabiegu możemy łączyć peelingi z innymi mało inwazyjnymi
zabiegami (np. wypełniacze, toksyna botulinowa, mikrodermabrazja,
lasery). Pielęgnacja skóry po powierzchownych peelingach jest bardzo
prosta i ograniczona do niezbędnego minimum. Po wykonaniu peelin-
gu natychmiast aplikuje się bezbarwny preparat nawilżający. Jeżeli
wystąpiło silne zaczerwienienie lub u osób o ciemniejszym typie skóry
można zaaplikować miejscowo hydrokortyzon (wmniejszym stężeniu
dostępny bez recepty) lub słabe kremy steroidowe, co skraca okres re-
konwalescencji i minimalizuje ryzyko wystąpienia hiperpigmentacji
pozapalnej. Po zabiegu należy przemywać twarz płynemmicelarnym
lub delikatnymi preparatami myjącymi. Do czasu powrotu skóry do
stanu prawidłowego, czyli w czasie 2-3 dni, należy unikać stosowania
miejscowych retinoidów i preparatów, opartych na kwasach rozpusz-
czalnychwwodzie AHA (
alfa-hydroksykwasy
) i w tłuszczach BHA (be-
ta-
hydroksylowych
)
.
Po wygojeniu się skóry wdraża się preparaty pie-
lęgnujące. Bezwzględne jest stosowanie filtrów przeciwsłonecznych
i unikanie słońca, ze względu na to, że złuszczona skóra jest bardziej
narażona na oparzenia słoneczne. Zazwyczaj peelingi wywołują
uczucie palenia i szczypania, zaczerwienienie, a następnie złuszczanie
się skóry. Na drugi dzień po zabiegu skóra jest napięta i podrażniona.
Najintensywniejsze złuszczanie naskórka przypada na 3.-4. dzień po
wykonanym zabiegu. Zaleca się wykonanie serii zabiegów, a także
okresowe zabiegi podtrzymujące uzyskany efekt. Jeżeli pacjent nie
będzie wykonywał zabiegów podtrzymujących uzyskane po eksfolia-
cji chemicznej efekty, skóra powróci do stanu
wyjściowego w ciągu 2-6 miesięcy. Odpowied-
nia pielęgnacja pozabiegowa pozwoli dłużej
podtrzymać uzyskane rezultaty. W tym celu
aplikujemy, oprócz filtrów UV, retinoidy, alfa-
i beta-hydroksykwasy oraz kosmeceutyki, za-
wierające antyoksydanty – możemy je stoso-
wać wmonoterapii lub łącznie. Powikłania po
peelingach powierzchownych to najczęściej
przejściowa hiperpigmentacja pozapalna lub
dyschromia, najczęściej występująca u osób
o ciemniejszej karnacji [10].
Peelingi umiarkowanie głębokie pozwalają
namosiągnąć bardziej spektakularnyefekt niż
popeelingachpowierzchownych.Niezmiernie
ważna jest prawidłowa pielęgnacja skóry po
zabiegu. Peelingi umiarkowanie głębokie wy-
wołują keratokoagulację i strącanie się białek,
co w efekcie prowadzi do urazu warstwy bro-
dawkowatej skóry właściwej, a czasami górnej
części warstwy siateczkowatej. „Zmrożenie”
skóry pojawia się zazwyczaj w ciągu 1-2 mi-
nut od nałożenia preparatu. Efekt zmrożenia
może całkowicie ustąpić dopiero po 1-2 godzi-
nach. W ciągu pierwszej godziny od aplikacji,
wraz z ustępowaniem zmrożenia, pojawia się
rumień. Wciągu pierwszych 1-2 dni dochodzi
dodatkowo do obrzęku tkanek (szczególnie wi-
docznegowokolicy oczu), a twarz wygląda jak
po umiarkowanie nasilonym poparzeniu sło-
necznym. W celu zmniej-
szenia obrzęku i stanu
zapalnego skóry, można
stosować zimne kompre-
sy oraz niesteroidowe leki
przeciwzapalne. Po 2-3
dniach skóra staje się czer-
wonobrązowa, a po 4-5
dniach następuje całko-
wite złuszczenie. Naskór-
kowanie pojawia się za-
zwyczaj w ciągu tygodnia.
W przypadku peelingów
umiarkowanie głębokich
należy szczególnie prze-
strzec pacjenta przed
nawykiem
skubania
Fot. 1
(a,b) Dwa różne typy
złuszczania po aplikacji
peelingu chemicznego TCA
Źródło
[11]
Fot. 2
Okład z chłodzącej
maski nałożony od razu po
aplikacji głębokiego peelingu
chemicznego
Źródło
[11]
Fot. 3
Fotostarzenie, actinic keratosis oraz lentigines.
(a) przed i (b) po peelingu TCA sięgającym do warstwy
brodawkowatej skóry właściwej. Skóra (c) przed peelingiem
i (d) na 6. dzień po aplikacji TCA.
Źródło
[11]
Tabela 1
Podział peelingów chemicznych
Źródło
[8]
Rodzaj peelingu
Docelowa lokalizacja działania
Powierzchowny
Od naskórka do warstwy brodawkowatej skóry właściwej
Umiarkowanie głęboki
Warstwa brodawkowata do górnej warstwy siateczkowatej
skóry właściwej
Głęboki
Środkowa warstwa siateczkowata skóry właściwej (0,6 mm)