1 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
58
N
artykuł naukowy
CHEMIA
peeling, piling – w kosmetyce czynność polegająca na złuszcza-
niu i usuwaniu uszkodzonych wierzchnich warstw powierzchni
ciała za pomocą preparatów rozluźniających połączenia między
częściowo obumarłymi, uszkodzonymi komórkami warstwy na-
skórka i ułatwiających ich złuszczenie
[1]
.
Istotą peelingu jest przede wszystkim niszczenie i usuwanie
warstw skóry, głównie rogowej powierzchni naskórka [2]. Powsta-
łe w wyniku zabiegu uszkodzenia skutkują miejscowym stanem
zapalnym i pobudzają naturalną regenerację skóry w drodze pro-
dukcji nowych komórek. Peeling dotyczyć może różnych warstw
skóry, ponieważ usunięcie określonej zmianywymaga dotarcia do
tego rejonu, w którym ta zmiana się znajduje.
Wbrew powszechnym przekonaniom peeling nie jest wyna-
lazkiem ostatnich czasów, choć najnowsze technologie i pro-
cedury zabiegowe są osiągnięciem stosunkowo nowym. Wraz
z postępem kosmetologii i medycyny pojawiają się coraz now-
sze sposoby regeneracji naskórka, ale leczniczą i upiększającą
moc odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych zauważono już
w czasach starożytnych. W Egipcie wygląd i kondycję skóry po-
prawiano, stosując tłuszcze zwierzęce, sól i alabaster, a czasem
kąpiele w kwaśnym mleku, nieświadomie wykorzystując ko-
smetyczne działanie kwasu mlekowego. WTurcji opalano skórę
ogniem, wywołując w ten sposób jej przyspieszone złuszczanie.
Wykorzystywano także gorczycę z siarką i wapniem, okłady ze
starego wina oraz pumeks z moczem [3].
Zabiegi, polegające na celowym i świadomym złuszczaniu
naskórka, do nowoczesnego zastosowania wprowadzili jednak
dermatolodzy. Już w 1882 r. niemiecki dermatolog P.G. Unna
zaprezentował kosmetyczne właściwości kwasu salicylowego,
rezorcyny, fenolu i kwasu trójchlorooctowego. Kierujący Wy-
działem Dermatologii Uniwersytetu Nowojorskiego brytyjski
dermatolog G.M. MacKee od roku 1903 stosował fenol do złusz-
czania blizn po trądziku, a wyniki swoich obserwacji zaprezen-
tował wraz z F. Karpem w 1952 r. Obaj naukowcy wykorzysty-
wali fenol w kierowanej przez siebie klinice [4].
Pierwsze doniesienia na temat peelingu zaczęły pojawiać się
w prasie branżowej i podręcznikach w pierwszej połowie XX
wieku. W okresie I wojny światowej we Francji roztwory fenolu
wykorzystywano w leczeniu oparzeń twarzy prochem strzelni-
czym. Obserwacje naukowców wykazały, że oparzenia leczone
fenolem i zabezpieczane odpowiednimi opatrunkami goją się
z pozostawieniem trwałego efektu kosmetycznego. Techniki te
przeniesiono następnie do Stanów Zjednoczonych, gdzie stoso-
wano fenol do wygładzania blizn i usuwania zmarszczek [5].
W roku 1927 H.O. Bames, jeden z pierwszych chirurgów
plastycznych, opisał zabiegi złuszczania skóry za pomocą re-
zorcyny i głębokie peelingi twarzy przy zastosowaniu fenolu
i opatrunków adhezyjnych. W roku 1941 Eller i Wolf dokonali
podsumowania stosowanych w historii metod peelingu, doko-
nując zestawienia wszystkich wykorzystywanych substancji
oraz technik. Zaprezentowali złuszczające właściwości siarki
i pasty rezorcynowej, opisując także działanie pumeksu, wyko-
rzystywanego przez Egipcjan, Babilończyków i Indian. Wymie-
nili i opisali kilkadziesiąt podstawowych, mających znaczenie
dla peelingu kosmetycznego substancji.
W latach 50. XX wieku wykorzystywano i opisywano meto-
dy stosowania różnych substancji złuszczających pod opatrun-
kami. Na przełomie lat 50. i 60. prowadzono badania laborato-
ryjne nad działaniem związków fenolowych oraz określonych
mieszanek recepturowych. W związku z publikowaniem
wyników obserwacji wzrosło zainteresowanie peelingami ko-
smetycznymi. W efekcie podjęto próby opracowania zbuforo-
wanego fenolu, który pozbawiony byłby swoich naturalnych,
żrących właściwości [6]. Ogłaszano także rezultaty licznych
badań nad różnymi substancjami, obrazując wyniki m.in. za
pomocą fotografii osób przed i po zabiegach.
Systematyczne badania nad
α
-hydroksykwasami rozpoczę-
to w latach 70. XX wieku. Zastosowane do powierzchniowego
złuszczania naskórka przyniosły bardzo dobre efekty i w latach
90. wprowadzono je do wykorzystania w produktach kosme-
tycznych na szeroką skalę. W tym okresie utworzono i zaczę-
to wykorzystywać szczegółową klasyfikację zmian skórnych,
spowodowanych różnymi czynnikami. Dzięki temu peelingi
mogą być stosowane z bardzo dużą precyzją, odpowiednio do
stwierdzanej etiologii zmian. Powstały także liczne, specjali-
styczne techniki peelingów.
|
|
Kwas migdałowy
Kwas migdałowy to związek chemiczny o nazwie systematycz-
nej kwas 2-fenylo-2-hydroksyoctowy i wzorze sumarycznym
C
8
H
8
O
3
. Wzór grupowy to C
6
H
5
CH(OH)COOH. Należy do grupy
optycznie czynnych
α
-hydroksykwasów, zawierających grupę
aromatyczną. Występuje w postaci dwóch enancjomerów D-
i L-kwasu migdałowego.
Tabela 1
Właściwości fizykochemiczne kwasu migdałowego
C
8
H
8
O
3
Nazwa wg INCI: Mandelic Acid
Postać
Białe, krystaliczne płatki, ciemniejące pod wpływem światła
Masa molowa
152,16 g/mol
Temperatura topnienia
117-120 °C
Temperatura wrzenia
Ogrzewany ulega rozkładowi
Gęstość
1,3 g/cm
3
Rozpuszczalność
Częściowo rozpuszczalny w wodzie
Bardzo dobrze rozpuszczalny w izopropylu i alkoholu etylowym
Doskonale rozpuszczalny w tłuszczach
pH
2,3 (dla roztworu wodnego stężeniu 10 g/l)
pKa
3,41 w temperaturze 25 °C
Otrzymywanie
Hydroliza wyciągu z gorzkich migdałów
Reakcja hydrolizy nitrylu kwasu migdałowego z kwasem solnym
Reakcja amigdaliny z kwasem siarkowym (VI)
Reakcja przekształcenia aldehydu benzoesowego
w cyjanohydrynę, ulegając następnie hydrolizie
Źródło:
Opracowanie własne na podstawie karty charakterystyki związku