4 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
340
artykuł naukowy
Kosmetologia Estetyczna
N
Podsumowując, można stwierdzić, że spośród siedmiu bada-
nych elementów stylu życia aż pięć wpływa na występowanie
przebarwień, a tylko jeden (aktywność fizyczna) na strukturę
skóry (tabela 3).
|
|
Dyskusja i podsumowanie
Przeprowadzenie dyskusji i skonfrontowanie wyników badań
własnych na temat wpływu stylu życia na skórę jest trudne. Wdo-
tychczasowych badaniach nie udało się jednoznacznie wskazać
wszystkich czynnikówz nimzwiązanych i wpływających na stan
skóry, dlatego że istniejewiele zmiennych zakłócających. Na różne
wyniki badańmoże wpływać zróżnicowanywiek i płeć badanych,
przynależność do warstwy społecznej lub grupy etnicznej, status
społeczno-ekonomiczny, metodyka badań itp. Poza tym proces sta-
rzenia nie przebiega u wszystkich w ten sam sposób.
Wwiększości krajów europejskich menopauza występuje oko-
ło 50. roku życia. Jest ona konsekwencją narastającej dysfunkcji
hormonalnej jajników, przede wszystkim zmiany proporcji es-
trogenów w stosunku do progesteronu [11]. Niedobór steroidów
płciowychma istotny wpływna parametry skóry, głównie na jej
uwodnienie, co skutkuje pojawianiem się zmarszczek, przebar-
wień i złuszczeń [9]. Stąd wynika, że identyfikacja czynników
stylu życia wpływających na stan skóry, szczególnie w okre-
sie postmenopauzalnym, ma nie tylko wartość poznawczą, ale
może być wykorzystana w praktyce kosmetologicznej.
D. Nowicka, badając skórę twarzy 72 kobietwwieku od 50do 65
lat, wykazała, że większość z nich posiada nieprawidłową struk-
turę skóry [13]. Większość badanych miała głębokie zmarszczki,
nieprawidłowe nawilżenie strefy T, a alarmującew strefie U. Bada-
nia własne potwierdzają te spostrzeżenia, przy czym nawilżenie
strefy U nie jest tak niskie, a głębokość zmarszczek jest mniejsza.
Palenie papierosów przyspiesza starzenie się skóry. Niko-
tyna oddziałuje na nikotynowy receptor
alfa
-3 zlokalizowany
na fibroblastach produkujących kolagen i zwiększa aktywność
metaloproteinazy I powodującej degradację kolagenu. Dym tyto-
niowy jest źródłem reaktywnych form tlenu, odpowiedzialnych
za stres oksydacyjny. Ponadto zawarty w nim tlenek węgla ogra-
nicza dostarczanie tlenu. Powoduje też mikrouszkodzenia i zwę-
żanie światła drobnych naczyń krwionośnych, co ogranicza
dostarczanie substancji odżywczych do komórek skóry. W re-
zultacie skóra jest słabiej odżywiona i mniej nawilżona oraz ma
skłonność do pojawiania się przebarwień i teleangiektazji [14, 15].
Wielu autorów potwierdziło wpływ palenia papierosów na po-
wstawanie zmarszczek. Badania oparte na dużych próbach osób
dorosłych w różnym wieku wskazują jednoznacznie na istotną
dodatnią korelację intensywności palenia i liczby zmarszczek.
Dodatkowo, palenie zwiększa podatność skóry na promieniowa-
nie UV, co wzmacnia efekt działania obu tych czynników [16].
Badania własne potwierdzają u kobiet palących większą skłon-
ność do zmarszczek i przebarwień oraz gorsze nawilżenie strefy T.
Bardzo ważnym czynnikiem stylu życia zmieniającym para-
metry skóry jest długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV,
na którą szczególnie narażone są osoby pracujące na świeżym po-
wietrzu. Obecnie są na to liczne dowody opublikowane w wielu
pracach, jednak to dopiero w roku 1969 A. Kligman jako pierwszy
opublikował dowody na szkodliwe działanie promieniowania UV
na skórę oraz odróżnił proces fotostarzenia od chronologicznego
starzenia się skóry [17]. Skutki promieniowania UV zależą od na-
tężenia i długości fali, a także od czasu ekspozycji. Uosóbmłodych
nie obserwuje się zaburzonych parametrów skóry, co świadczy
o kumulowaniu się dawek promieniowania UV przez całe życie
[18]. Późne reakcje obejmują zaburzenia pigmentacji [19, 20] i kan-
cerogenezę [4]. W przebiegu fotostarzenia pojawiają się zmarszcz-
ki i nieprawidłowe złuszczanie [16]. Małe naczynia kapilarne zo-
stają zdegradowane, a postkapilarne naczynia krwionośne ulegają
pogrubieniu [21]. Długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV
powoduje pogrubienie naskórka, pojawienie się dużej ilości włó-
kien sprężystych, wypierających włókna kolagenowe oraz wystę-
powanie plamistych odbarwień, przebarwień i teleangiektazji [22].
Obecnie duże zainteresowanie naukowców i producentów
wzbudzają preparaty ograniczające niekorzystne działanie pro-
mieniowania UVA, jak i UVB na skórę i tym samym chroniące
ją przed kancerogenezą, przyspieszonym fotostarzeniem oraz
obniżeniem odporności skóry na stresy fizjologiczne [23].
Badania własne wykazały, że osoby unikające słońca i nieko-
rzystające z solarium mają istotnie mniejsze pory i zmarszcz-
ki oraz lepsze nawilżenie strefy T, a fotoprotekcja zmniejsza
skłonność do powstawania naczynek i przebarwień oraz po-
prawia nawilżenie strefy U.
Aktywność fizyczna wpływa pozytywnie na parametry skó-
ry, poprawiając sprawność obrony antyoksydacyjnej [6]. Jest ona
szczególnie ważna w okresie postmenopauzalnym [24]. Kolejnym
czynnikiem mogącym wpływać na stan skóry jest rodzaj wyko-
nywanej pracy. Przebywanie w pomieszczeniach o określonym
mikroklimacie (np. klimatyzowanych), oświetleniu czy kontakt ze
środkami chemicznymi (drażniącymi lub alergizującymi) wpływa
na funkcjonowanie skóry [12]. Jednak przeprowadzenie dyskusji
na temat wpływu aktywności fizycznej i rodzaju wykonywanej
pracy na parametry skóry jest praktycznie niemożliwe, ponieważ
Tabela 3
Wartości parametrów skóry w zależności od elementu stylu życia (znak + lub – oznacza
odpowiednio korzystny lub niekorzystny wpływ; w nawiasie podano wartości zbliżone do istotności)
Parametry skóry
Palenie
NIE
Opalanie się
NIE
Filtry anty-UV
TAK
Aktywność fizyczna
TAK
Praca umysłowa
TAK
Zamieszkanie –
duże miasto
NIE
Dłuższy sen
TAK
Struktura
+
Natłuszczenie (%)
+
+
Złuszczanie (%)
+
+
Pory (mm)
+
(-)
Zmarszczki (mm)
+
+
(+)
Naczynka (mm)
+
+
Przebarwienia (%)
+
+
+
(+)
(+)
Nawilżenie strefy T (%)
+
(+)
(+)
Nawilżenie strefy U (%)
+
+
Źródło:
Opracowanie własne
