3 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
241
N
artykuł naukowy
dermatologia
Wpływ wiedzy
oraz wybranych czynników
socjodemograficznych
na profilaktykę i ochronę
przed promieniowaniem UV
Impact of knowledge and selected sociodemographic factors
on prevention and protection from UV radiation
Angelika Nowak,
Kinga Plewa-Tutaj
Instytut Zdrowia,
Państwowa Wyższa Szkoła
Zawodowa im. Angelusa
Silesiusa wWałbrzychu
ul. Zamkowa 4
58-300 Wałbrzych
M:
+48 785 327 062
E:
otrzymano / received
17.02.2016
poprawiono / corrected
24.03.2016
zaakceptowano / accepted
03.04.2016
|
|
Wstęp
Promieniowanie nadfioletowe (UV) stanowiące
komponent docierającego do ziemi promieniowania
słonecznego jest czynnikiem niezbędnym do pra-
widłowego rozwoju. Do korzystnych skutków dzia-
łania promieniowania nadfioletowego na organizm
człowieka należy współudział UV w syntezie wita-
miny D3. Spektrum działania witaminy D jest szero-
kie. Odgrywa ona podstawową rolę w metabolizmie
wapnia, zwiększając wchłanianie jelitowe, stymulując
tworzenie i mineralizację tkanki kostnej. Pełni ona
ważne funkcje regulacyjne, modulując procesy wzro-
stu komórek w wielu narządach i tkankach [1]. Ponad-
to promienie słoneczne mają pozytywny wpływ na
nastrój człowieka. Nawet kilkunastominutowe prze-
bywanie na słońcu może wpłynąć na samopoczucie.
Pod wpływem światła słonecznego w organizmie
człowieka dochodzi bowiem do wytwarzania seroto-
niny – hormonu szczęścia [2]. Przedłużona ekspozycja
na promieniowanie nadfioletowe może jednak spo-
wodować wiele zarówno ostrych, jak i przewlekłych
stanów chorobowych, dotyczących przede wszystkim
układów najbardziej wrażliwych na działanie promie-
niowania UV, a więc skóry, narządu wzroku i układu
immunologicznego. Najbardziej niebezpieczny jest rak
skóry. Wśród odmian tego schorzenia wyróżniamy:
rak podstawnokomórkowy, rak kolczystokomórkowy
oraz czerniak. Rak podstawnokomórkowy jest jednym
z najczęściej występujących nowotworów skóry, stano-
wi aż 80%wszystkich zdiagnozowanych przypadków.
Pomimo że rzadko powoduje przerzuty jest złośliwy
miejscowo i niszczy tkanki. Rak kolczystonabłonko-
wy występuje rzadziej niż podstawnokomórkowy,
»
242
|
|
Streszczenie
W pracy przedstawiono skutki zdrowotne wywoła-
ne nadmierną ekspozycją na promieniowanie ultra-
fioletowe. Celem badawczym było zbadanie wiedzy
ankietowanych na temat promieniowania UV oraz
zachowań profilaktycznych w zależności od wybra-
nych czynników socjodemograficznych.
Stwierdzono, że wiedza ankietowanych ma wpływ
na zachowanie i profilaktykę przed promieniowaniem
UV. Nie stwierdzono zależności między wykształce-
niem a opalaniem. Wykazano natomiast zależność
między płcią, wiekiem i miejscem zamieszkania.
Słowa kluczowe:
promieniowanie UV,
skutki zdrowotne, socjodemografia, ankieta
|
|
Abstract
The paper presents health issues triggered by excessive
exposure to UV radiation. The research objective was
to investigate knowledge about UV radiation of the
respondents and their attitude depending on selected
sociodemographic aspects such as: sex, age, education
and place of residence.
It has been found that knowledge of the respondents
is adequate to their attitude with regard to UV radiation.
No relationship has been found between education and
sunbathing whereas relationship between sex, age and
place of residence has been found.
Key words:
UV radiations, health effect,
sociodemography, questionnaire
