4 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
410
A
artykuł
medycyna Estetyczna
Tabela 1
4-stopniowa skala nadpotliwości HDSS
Jak oceniasz u siebie nasilenie nadpotliwości?
1
Pocenie jest niezauważalne i w ogóle mi nie przeszkadza.
2
Pocenie jest z reguły znośne (do zaakceptowania),
ale czasami mi przeszkadza lub koliduje z codziennymi aktywnościami.
3
Pocenie jest przeważnie nieznośne (ledwo akceptowalne)
i często mi przeszkadza lub koliduje z codziennymi aktywnościami.
4
Pocenie jest nieznośne (nie do zaakceptowania)
i zawsze mi przeszkadza lub koliduje z codziennymi aktywnościami.
4-stopniowa skala nasilenia nadpotliwości HDSS pomaga w prosty sposób ocenić skalę i uciążli-
wość nadmiernego pocenia się w codziennym życiu. Leczenie nadpotliwości może być wdrażane
już wtedy, gdy uzyskany przez pacjenta wynik w tej skali wynosi 2.
Bardzo ważna jest diagnostyka różnicowa nadpotliwości
pierwotnej i wtórnej, ponieważ leczenie tej drugiej musi być
przede wszystkim przyczynowe [18].
W 2004 roku specjalnie powołana grupa robocza ds. rozpo-
znawania i leczenia miejscowej nadpotliwości pierwotnej opu-
blikowała konsensus, który definiuje ją jako „miejscową, wi-
doczną, nadmierną potliwość bez rozpoznawalnej przyczyny,
trwającą min. 6 miesięcy z towarzyszącymi jej przynajmniej
dwoma następującymi cechami:
•
symetryczna (obustronna),
•
dająca o sobie znać przynajmniej raz w tygodniu,
•
upośledzająca codzienne aktywności,
•
mająca swój początek przed 25 r.ż.,
•
mająca rodzinną historię,
•
ustępująca w trakcie snu” [19].
Bardzo prostą i pomocnąmetodą diagnostyczną, którąwykonuje
się przed rozpoczęciem leczenia nadpotliwości miejscowej, jest
próba jodowo-skrobiowa, tzw. test Minora. Głównym celem tej
jakościowej próby jest określenie powierzchni, która nadmiernie
wydziela pot i którą należy poddać leczeniu. Obszar tenw próbie
Minora zabarwia się na kolor brunatno-fioletowy (fot. 1).
Do oceny wpływu nadpotliwości na codzienny komfort pacjen-
tów wykorzystywane są czasami niespecyficzne i specyficzne
kwestionariusze dotyczące jakości życia (
Quality of Life
) – np. DLQI,
HDSS i HHIQ. Badania przeprowadzone przy pomocy niespecy-
ficznego narzędzia DLQI (
Dermatology Life Quality Index
) pozwoliły
dowieść, że nadpotliwość dużego stopniamoże obniżać jakość życia
w podobny sposób jak atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca [20].
|
|
Profilaktyka nadpotliwości
Profilaktyka nadpotliwości polega na unikaniu czynników po-
wodujących nadmierne wydzielanie potu, takich jak stresujące
sytuacje, gorące lub pikantne potrawy, przegrzewanie organi-
zmu czy nagłe zmiany temperatury. Ważne jest też stosowanie
bielizny, skarpet oraz ubrań wyprodukowanych z naturalnych
materiałów, które pozwalają skórze na swobodne oddychanie
i łatwe odparowywanie potu.
Niezmiernie ważna jest higiena osobista. Najlepiej jest kąpać
się lub brać prysznic dwa razy w ciągu doby (wieczorem i rano),
ponieważ w nocy nasze gruczoły potowe również pracują.
Woda nie powinna być przy tym zbyt gorąca, aby niepotrzeb-
nie nie stymulować ich do aktywności.
Przy nadpotliwości pach nie do przecenienia jest także ich
systematyczne golenie lub trwała laserowa epilacja. Powstawa-
niu i utrzymywaniu się nieprzyjemnego zapachu pod pachami
sprzyjają bowiem rosnące tam włosy, na których gromadzi się
wydzielina gruczołów potowych i rozwijają się bakterie.
|
|
Możliwości terapeutyczne
W leczeniu nadpotliwości stosowanych jest kilka metod, które
różnią się skutecznością, kosztami i ryzykiem występowania
powikłań oraz objawów ubocznych.
Do leczenia miejscowego wykorzystuje się przede wszystkim
antyperspiranty, śródskórne iniekcje toksyny botulinowej oraz
urządzenia wykorzystujące mikrofale. Próbuje się również sto-
sować urządzenia laserowe i RF.
Zabiegi chirurgiczne, ze względu na towarzyszące im ryzy-
ko, zarezerwowane są tylko dla najcięższych przypadków nad-
potliwości. Polegają one na zniszczeniu nerwowych zwojów
współczulnych lub przecięciu włókien nerwowych, które uner-
wiają gruczoły potowe w danej okolicy ciała. Operacje sympa-
tektomii, czyli odnerwienia gruczołów potowych, wykonywa-
ne są niezmiernie rzadko, m.in. ze względu na towarzyszące im
częste powikłania. Obejmują one m.in. przykre nerwobóle oraz
nadpotliwość kompensacyjną.
Leczenie farmakologiczne (np. leki antycholinergiczne), po-
dobnie jak leczenie chirurgiczne, zarezerwowane jest wyłącz-
nie dla najtrudniejszych przypadków, które nie poddają się in-
nym sposobom terapii.
|
|
Antyperspiranty
Antyperspiranty wytwarzane są zwykle na bazie soli glinu,
które w dostępnych na rynku preparatach znajdują się w róż-
nym stężeniu. Stosuje się je w różnych okolicach – zarówno na
pachy, stopy, jak i na dłonie.
Mechanizm działania soli glinu polega na ich wnikaniu do
kanalików wyprowadzających gruczołów potowych [21, 22].
Wnastępstwie kontaktu z wilgocią tworzą one gęstą substancję
żelową, która mechanicznie blokuje kanaliki, uniemożliwiając
wydostawanie się potu na zewnątrz. Stale wydzielający się pot
Fot. 1
Test Minora
Test Minora (próba jodowo-skrobiowa) jest prostą i pomocną metodą diagnostyczną wykorzy-
stywaną w nadpotliwości miejscowej. Głównym jego celem jest określenie powierzchni, która
nadmiernie wydziela pot i którą należy poddać leczeniu
Źródło:
Archiwum własne
