4 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
400
artykuł Popularnonaukowy
Kosmetologia Estetyczna
PN
|
|
NAWILŻANIE SKÓRY
Ciało dorosłego człowieka zbudowane jest w około 70% z wody,
z czego 20% znajduje się w skórze. Woda jest podstawowym skład-
nikiempłynówustrojowych.Wjejśrodowiskuzachodząprzemiany
biochemiczne związane z metabolizmemwewnątrz- i zewnątrzko-
mórkowym. Każda warstwa skóry potrzebuje wody do prawidło-
wego funkcjonowania i zachowania odpowiedniej struktury. Jed-
nak zewzględówpielęgnacyjnych szczególnie istotna jest obecność
wody w naskórku, ponieważ prawidłowo uformowana warstwa
rogowa chroni skórę przed jej utratą. Niedobór wody w warstwie
rogowej ogranicza aktywność enzymów odpowiedzialnych za
przeprowadzenie procesu eksfoliacji, w efekcie czego korneocy-
ty, dochodząc do powierzchni skóry, są połączone. Zmniejszona
zawartość wody powoduje, że tracą elastyczność. Naskórek ulega
pogrubieniu, jest szorstki oraz wwidoczny sposób łuszczy się. Dłu-
gotrwałe niedobory wody powodują zakłócenia w wytwarzaniu
naturalnego czynnika nawilżającego NMF (
Natural Moisturising
Factor
) oraz struktur cementu międzykomórkowego i w rezultacie
dochodzi do zwiększenia transepidermalnej utraty wody TEWL
(
Transepidermal Water Loss
). Przywrócenie prawidłowej gospodar-
ki wodnej ma kluczowe znaczenie dla zachowania fizjologicznych
funkcji skóry i uważane jest za najistotniejszy czynnik pielęgnacji
przeciwstarzeniowej, mającywpływnie tylko nawygląd skóry, ale
także jej właściwości jako bariery ochronnej. Poziom nawilżenia
zależy od zachowania proporcji pomiędzy dostarczaniem wody
ze skóry właściwej a jej utratą przez naskórek. Utrzymanie pra-
widłowego stopnia nawilżenia skóry jest możliwe między innymi
dzięki stosowaniu nawilżających preparatów kosmetycznych. Ich
zadaniem jest nie tylko wprowadzenie w skórę wody, ale również
ograniczanie jej utraty poprzez wzmacnianie barier ochronnych.
Skuteczny kosmetyk nawilżający powinien zawierać substan-
cje higroskopijne, mające zdolność wbudowywania się w cement
międzykomórkowy. Powinien także tworzyć z substancji higro-
skopijnych na powierzchni skóry cienki, zawierający powyżej 10%
wilgoci film oraz lipidową warstwę okluzyjną utrudniającą utratę
wody. Podwzględemdziałania nawilżającego składniki preparatów
kosmetycznych można podzielić na lipofilowe i hydrofilowe. Wła-
ściwości lipofilowe wykazuje duża grupa lipidów i węglowodorów.
Nie przyciągają i nie mieszają się z wodą. Pełnią funkcję bariery
uniemożliwiającej jej odparowanie. Substancje higroskopijne są roz-
puszczalnewwodzie.Majązdolnośćprzyciągania i zatrzymywania
wody z otoczenia, dzięki czemu długo utrzymują wilgoć. Składni-
ki lipofilowe i hydrofilowe mogą działać zarówno na powierzchni,
jak i wewnątrz naskórka. Substancje tworzące warstwę okluzyjną
trzeba często uzupełniać, ponieważ zostają usunięte podczas co-
dziennych zabiegów higienicznych. Znacznie trwalsze działanie
wykazują składniki penetrujące naskórek. Często są one usuwane
dopiero w procesach odnowy komórkowej.
|
|
PIELĘGNACJANAWILŻAJĄCAODZIAŁANIUANTI-AGING
Od dawna prowadzono intensywne badania umożliwiające po-
znanie przepływu wody oraz cząsteczek innych substancji, od-
grywających istotną rolę w nawilżaniu naskórka. W 1992 roku
amerykański lekarz i biochemik Peter Agr zidentyfikował w bło-
nie komórkowej integralne białko-akwaporynę, które okazało się
poszukiwanym kanałem wodnym. W roku 2004 uhonorowano
Nagrodą Nobla w dziedzinie chemii odkrycie akwaporyn two-
rzących w skórze kanały transportujące wodę na zewnątrz lub
do wnętrza komórki. Poznanie dróg transportu wody w skórze
zostało skutecznie wykorzystane w pielęgnacji cery suchej i profi-
laktyce anti-aging. Stymulowanie aktywności akwaporyn dzięki
zastosowaniu ekstraktów roślinnych stało się jednym ze sposo-
bów intensywnej pielęgnacji nawilżającej skóry. Zapobieganie
utracie wody z naskórka możliwe jest również dzięki zastosowa-
niu trehalozy, naturalnego disacharydu, umożliwiającego prze-
trwanie niektórym roślinom w warunkach ekstremalnej suszy.
Przykładem może być róża pustynna, która dzięki zawartości
trehalozy posiada zdolność do całkowitej regeneracji i możliwość
wielokrotnego kwitnięcia. W preparatach kosmetycznych na-
turalny sacharyd przeciwdziała odparowaniu wody, pomagając
zachować optymalne nawilżenie skóry. Powoduje intensywne
i długotrwałe nawilżenie. Aktywuje naturalną sieć akwaporyn
w skórze, ułatwiając wchłanianie i zatrzymywanie wody.
|
|
KOMÓRKI MACIERZYSTE
Komórki macierzyste to komórki występujące we wszystkich
organizmach ludzkich, roślinnych i zwierzęcych. Określane
jako komórki pnia (
Stem-cells
) zachowują zdolność do podziałów
przez całe życie. Są niewyspecjalizowanymi komórkami, cha-
rakteryzującymi się umiejętnością różnicowania, dając poten-
cjał wzrostu i naprawy uszkodzeń tkanki. Mogą dać początek
różnym typom komórek, odpowiadając za regenerację tkanek
u organizmów dorosłych. Charakteryzuje je:
•
wydłużony cykl komórkowy – obniżona dynamika podziałów,
•
wysoki potencjał proliferacyjny,
•
nieograniczona zdolność do samoodnowy,
•
stan uśpienia metabolicznego.
Ze względu na zdolność różnicowania się zostały sklasyfikowane
na komórki macierzyste:
•
pluripotencjalne – mogą różnicować się w dowolny typ komórek
somatycznych,
•
totipotencjalne – mogą stać się każdą komórką organizmu,
•
multipotencjalne – mogą różnicować się do wielu rodzajów
komórek,
•
unipotencjalne – dzieląc się, tworzą jedną komórkę macierzystą
i drugą zdolną różnicować się do określonego typu komórek.
Wskórzeznajdująsięgłówniekomórkiunipotencjalne.Zupływem
czasu zmniejsza się ich ilość i potencjał regeneracji skóry słabnie.
Skóra osoby 80-letniej ma mniej niż 50% komórek macierzystych
w porównaniu ze skórą osobymłodej. Jedną z przyczyn starzenia
się skóry jest więc ograniczenie ilości dermalnych komórekmacie-
rzystych, które mogłyby przekształcić się w aktywne fibroblasty
produkujące kolagen i elastynę. Wyczerpywanie zasobów komó-
rek macierzystych prowadzi w konsekwencji do zmniejszenia
liczby fibroblastów i ograniczenia żywotności tkanki skórnej.
