4 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
327
N
artykuł naukowy
dermatologia
gruczołów łojowych [11]. Nużeniec jest pasożytem, który
oprócz wysypki, rumieńców i wykwitów ropnych może
objawiać się także w postaci trądziku różowatego [12, 13].
Leczenie nużycy jest trudne, ponieważ samo usunię-
cie nużeńca z powierzchni skóry nie wystarczy. Bardzo
ważne, żeby wyleczyć też zmiany, które nużeniec spowo-
dował. Farmakoterapia może trwać nawet kilka miesięcy
i wymaga dużej cierpliwości od pacjenta oraz jego dyscy-
pliny. Nierzadko od momentu zarażenia do wystąpienia
pierwszych objawów chorobowych mija kilka lat.
Terapia w demodekozie polega głównie na aplikowa-
niu preparatów stosowanych zewnętrznie, czyli przez
smarowanie chorej skóry. Z uwagi na to, że nie wszyst-
kie osobniki nużeńca znajdują się na powierzchni skóry
(część z nich jest ukryta głębiej, przy gruczołach łojo-
wych i torebkach włosowych) skuteczność takich dzia-
łań jest ograniczona. Ponadto należy zwrócić uwagę, na
to, że nużeńce bytujące na powierzchni skóry są w róż-
nych fazach swego cyklu życiowego (larw, nimf, osob-
ników dorosłych), dlatego leczenie powinno obejmować
likwidację wszystkich trzech stadiów rozwojowych, aby
nie dopuścić do ponownego skolonizowania skóry [14].
Nużeniec
jest mało wrażliwy na działanie większości
antyseptyków; na miejscowo stosowane antybiotyki czy
sterydy. W literaturze można znaleźć liczne informa-
cje na temat sposobów zwalczania tego pasożyta. Naj-
bardziej popularne leki to: 1-2% maść rtęciowa, 2% żel/
maść metronidazolowa, 2% maść erytromycynowa, 4%
pilocarpina, maść siarkowa, 10% krotamiton, olej kamfo-
rowy [15]. Inne źródła podają również możliwość zasto-
sowania takich preparatów, jak 5% permetryny w kre-
mie, 2,5% rtęci, 1% rtęci lub 0,5-1% azotanu srebra, 20%
olejeku herbacianego, 1% kremu z metronidazolem [16].
Wkażdym przypadku leczenia nużycy zalecane jest za-
żywanie doustne równocześnie sitosteroli, propolisu oraz
wyciągów z jeżówki, w celu pobudzenia procesów regene-
racji, wzmocnienia układu odpornościowego, uzyskania
działania przeciwzapalnego, przeciwbakteryjnego i prze-
ciwwysiękowego. W leczeniu stosuje się także sulfaceta-
mid, sterydy, antybiotyki oraz leki przeciwgrzybiczne [17].
Niezależnie od tego, czy zarażenie nużeńcem jest
przyczyną problemów dermatologicznych i/lub okuli-
stycznych, pacjenci powinni odbywać częściej dłuższe
kąpiele w bardzo ciepłej wodzie, o ile nie jest to prze-
ciwwskazane z innych powodów. Korzystne jest także
używanie sauny, ponieważ temperatura powyżej 54
o
C
jest dla nużeńca śmiertelna.
|
PODSUMOWANIE
Profilaktyka zdrowotna przeciw zarażeniu demodekozy
to działania, któremają na celu ochronę przed chorobą lub
jej nawrotom. Bardzo ważnym elementem w prewencji
jest utrzymanie właściwej higieny osobistej. Nie powinno
się korzystać ze wspólnych kosmetyków do makijażu,
przyrządów do depilacji włosów, a także innych rzeczy
osobistego użytku, na których mogłyby być przenoszone
te pasożyty. Do zarażenia nużeńcem dochodzi w sprzy-
jających warunkach, np. spadku odporności. Zachowanie
ostrożności może zapobiec nieprzyjemnym konsekwen-
cjom, wynikającymi z zaniedbania lub zbagatelizowaniu
niepokojących objawów i zmian skórnych.
|
LITERATURA
1.
S. Jabłońska, T. Chorzelski:
Chorobyskóry
, Wyd. PZWL, Warszawa 2002.
2.
T.F. Mroczkowski:
Choroby przenoszone drogą płciową
, Wyd. Czelej,
Lublin 2006.
3.
M. Błaszczyk-Kostanecka, H. Wolska:
Dermatologia w praktyce
, Wyd.
PZWL, Warszawa 2005.
4.
R.H. Champion, J.L. Burton, F.J.G. Ebling:
Textbook of Dermatology
,
Wyd. Oxford, Blackwell Scientific Publications, London, Edynburg,
Boston, Melburne, Paris 2006.
5.
D. Czepita, W. Kuźna-Grygiel, M. Czepita, A. Grobelny:
Demodex
folliculorum i Demodex brevis jako przyczyna przewlekłego zapalenia
powiek
, Roczniki PAM, Szczecin 2007.
6.
A. Zaleska-Żmijewska, A. Garbacewicz, M. Udziela, J. Twarowska,
B. Grytner-Zięcina, J. Szaflik:
Przewlekłe zapalenia brzegów powiek
a zarażenie roztoczami z rodzaju Demodex
, Alergia, 2, 2010, 28-31.
7.
M. Wesołowska, W. Baran, J. Szepietowski, L.I. Hirschberg, S. Jan-
kowski:
Demodekoza u ludzi jako aktualny problem w dermatologii
,
Wiad. Parazytol., 2005.
8.
A. Sędzikowska, B. Grytner-Zięcina:
Nużeniec jakoczynniketiologiczny
demodekozy – charakterystyka ogólna
, Okulistyka, 10, 2013.
9.
J. Liu, H. Sheha, S.C.G. Tsenga:
Pathogenic role of Demodex mites in ble-
pharitis
, Curr Opin Allergy Clin Immunol, 10, 2010, 505-510.
10.
D. Bohdanowicz, B. Raszeja-Kotelba:
Demodex w etiopatogenezie nie-
których chorób skóry
, Post. Dermatol. Alergol., 2001.
11.
D. Czepita, W. Kuźna-Grygiel, D. Kosik-Bogacka:
Badania nad wystę-
powaniem oraz rola Demodex folliculorum i Demodex brevis w patogene-
zie przewlekłego zapalenia brzegów powiek
, Klin.Oczna, 2005.
12.
B. Baima, M. Sticherling:
Demodicidosis revisited
, Acta Derm. Venereol.,
2002.
13.
B. Raszeja-Kotelba, K. Pecold, H. Pecold-Stępniewska, I. Dadej:
Oczny
trądzik różowaty – aktualne dane etiopatologiczne, kliniczne i terapeu-
tyczne oraz opis przypadków
, Post Dermatol Alergol, 2004.
14.
Y. Karincaoglu, M.E. Seyhan, N. Bayram,O. Aycan, H. Taskapan:
In-
cidence of Demodex folliculorum in patients with end stage chronic renal
failure
, Ren. Fail., 2005.
15.
Y-Y. Gao, M.A. Di Paschale, W. Li:
In vitro and In vivo Kipling of ocular
Demodex by tea tree oil
, Br J Ophthalmol, 2005.
16.
M. Trytek, R. Paduch, J. Fiedurek, M. Kandefer-Szerszeń:
Monoter-
peny – stare związki, nowe zastosowania i biotechnologiczne metody ich
otrzymywania
, Biotechnol, 2007.
17.
M. Gerkowicz, L. Baltaziak, E. Puacz:
Przewlekłe zapalenie brzegów po-
wiekwywołane przez nużeńca Demodex folliculorum
, Klin Oczna, 2005.
Źródła fotografii
I
https.://wikipedia.pl, data dostępu 12.02.2015
II
/, data dostępu 12.02.2015
