6 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
632
artykuł naukowy
Kosmetologia Estetyczna
N
Gotowe produkty mogą różnić się składem [6], a przez to dzia-
łaniem i możliwością wykorzystania w zabiegach aromatera-
peutycznych. Olejki cytrusowe pozyskiwane przez wyciskanie
powinny być otrzymywane z roślin kultywowanych w warun-
kach ekologicznych, czyli bez stosowania chemicznych środ-
ków ochrony roślin, które w procesie pozyskiwania olejku zna-
lazłyby się w produkcie finalnym [1, 4].
OLEJKI ETERYCZNE JAKO SUROWCE KOSMETYCZNE
Olejki eteryczne znajdują się w różnych częściach roślin, w: liściach,
kwiatach, łodygach, korzeniach, kłączach i nasionach.Wzależności
od surowca botanicznegomogą one dostarczać różnych produktów,
a każdy z nichmożemieć innewłaściwości. Ciekawymprzykładem
różnic w składzie, a co za tym idzie zapachu olejku, jest olejek ete-
ryczny z liści i kory cynamonowca [6]. Olejek z liści, tańszy w pro-
dukcji, zawiera znaczniewięcej eugenolu i bywa stosowany zamien-
nie z olejkiemz kory. Różnicewzapachu są jednak dość duże.
Olejki eteryczne były cenione już przez ludy starożytne Dale-
kiego i Środkowego Wschodu (Egipt, Indie i Chiny), a także Rzy-
mian i Greków, co sprawiło, że do dziś surowce te pojawiają się
w lekach i kosmetykach stosowanych tradycyjnie w tych regio-
nach świata [1, 7]. Przykłademmoże być szerokie wykorzystanie
olejków w zabiegach ajurwedyjskich opartych o starożytną me-
dycynę Indii. Tu popularne były przede wszystkim olejki: goździ-
kowy, imbirowy, z drzewa sandałowego, tatarakowy, kolendrowy,
pieprzowy, cynamonowy, i co ciekawe także olejek czosnkowy.
Twórcą aromaterapii istniejącej w formie jaką znamy jest
francuski chemik Rene Gattefosse, pionier w badaniach doty-
czących przeciwdrobnoustrojowego i antyseptycznego dzia-
łania olejków eterycznych. Swoją pracę rozpoczął od analizy
efektywności olejku lawendowego, który dziś jest jednym
z najważniejszych surowców w aromaterapii. To właśnie on,
w 1937 roku wprowadził termin aromaterapia. Znaczący roz-
wój pionierskich badań Gattefosse’a, nastąpił w czasie II woj-
ny światowej, kiedy przemysł farmaceutyczny nie nadążał
z produkcją antyseptyków. Łatwo dostępne olejki eteryczne
zaczęto stosować w ich zastępstwie. Przeciwdrobnoustrojowe
właściwości olejków eterycznych doceniane są do dziś. Bada-
nia dowodzą, że dodatek olejków eterycznych do preparatów
kosmetycznych może mieć działanie konserwujące [8], wska-
zuje się także możliwość ich wykorzystania w konserwowa-
niu żywności [9].
FORMY TERAPEUTYCZNE WAROMATERAPII
W kosmetyce i kosmetologii powszechnie wykorzystuje się
kilka form aromaterapii [2, 10]:
•
inhalacje,
•
ogólne nawanianie pomieszczeń,
•
masaże,
•
kąpiele,
•
okłady,
•
jako składnik preparatów kosmetycznych.
Inhalacje aromaterapeutyczne
Polegają na wdychaniu oparów olejków podgrzewanych
w specjalnej lampce lub dyfuzorze. Poleca się je osobom ze
schorzeniami narządów wewnętrznych oraz dysfunkcjami
natury psychicznej [1, 11]. Działanie jest wielokierunkowe, ale
dla każdego olejku wskazuje się efekt przeciwdrobnoustrojo-
wy i immunomodulujący. Inne kierunki działania są uzależ-
nione od subiektywnej akceptacji zapachu wybranego olejku
lub przygotowanej mieszanki.
Nawanianie pomieszczeń
Umieszczanie świec lub kominków zapachowych w gabinecie
kosmetycznym wywołuje wrażenie zapachowe i podświado-
me reakcje psychosomatyczne. W zależności od użytego olejku
można poczuć odprężenie lub pobudzenie, poprawę koncen-
tracji, obniżenie poczucia lęku i objawów depresji. Reakcja na
bodziec zapachowy jest bardzo szybka, różnice w samopoczu-
ciu są zauważalne niemalże natychmiastowo. Zapach obecny
w pomieszczeniu sprawia wrażenie przytulności i pozwala na
efektywniejszy relaks, co wpływa na ogólną poprawę zadowo-
lenia z usługi. Działania takie znane są jako aromamarketing
i są dość powszechnie wykorzystywane w różnych branżach
handlu i usług [12]. W niektórych krajach oferowane są specja-
listyczne usługi polegające na zaprojektowaniu indywidualnego
zapachu dla konkretnego pomieszczenia czy firmy. Zapach taki
może stać sią częścią marki i w sposób podświadomy wpływać
na decyzje zakupowe klientów oraz tworzyć pozytywne ślady
pamięciowe utrwalając dobre konotacje z danym miejscem.
Doniesienia o wpływie bodźców zapachowych na decyzje
zakupowe klientów są niekiedy źle interpretowane przez me-
nedżerów i inne osoby odpowiedzialne za rozwój firm. Chcąc
zwiększać zyski, zwiększa się intensywność zapachów. Należy
jednak wziąć pod uwagę to, że bodziec zapachowy jest przy-
jemny tylko w określonych dawkach, po przekroczeniu któ-
rych przechodzi w bodziec awersyjny i uruchamia instynk-
towną potrzebę ucieczki.
Masaże
Masaże z wykorzystaniem olejków eterycznych to najpow-
szechniejsza technika aromaterapii w kosmetyce [2,10]. To
zabiegi o działaniu leczniczym i relaksacyjnym. Zakres ich
stosowania w aromaterapii jest niezwykle szeroki – polecane
są w terapii uzależnień, spadku nastroju, stanach lękowych
i depresyjnych, a także w różnych dysfunkcjach somatycz-
nych [13]. Masaż może mieć charakter miejscowy lub ogólny,
w zależności od wymagań pacjenta/klienta i od tego jaki cel
ma zostać osiągnięty. W zakresie potrzeb i efektów kosme-
tycznych masaż ma za zadanie pobudzić ukrwienie tkanek
a tym samym polepszyć ich dotlenienie i odżywienie oraz
usprawnić wchłanianie substancji kosmetycznie aktywnych,
co stanowi przygotowanie do dalszych zabiegów. Znaczenie
ma także przenikanie przez skórę składników stosowanych
w oliwkach do masażu. Transport związków zawartych
