291
Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3
zmiatacz wolnych rodników. W oleju arganowym najwię-
cej występuje
γ
-tokoferolu (69%). Wykazano, że w usuwa-
niu wolnych rodników azotowych, jak również w zapobie-
ganiu proliferacji komórek nowotworowych,
γ
-tokoferol
jest skuteczniejszy niż
α
-tokoferol.
γ
-tokoferol i jego me-
tabolit
γ
-karboksyetylo-hydroksychroman wykazują ha-
mujący wpływ na COX-2 (izoenzym cyklooksygenaza-2)
ulegający aktywacji w czasie reakcji zapalnej. Hamowanie
COX-2 prowadzi do zmniejszenia objawów stanu zapal-
nego. Dzięki obecności tokoferoli, związków fenolowych
i karotenoidów olej arganowy chroni skórę przed szko-
dliwym działaniem czynników zewnętrznych, a przede
wszystkim przed wolnymi rodnikami, dlatego może być
składnikiem produktów kosmetycznych po opalaniu.
Działa kojąco na skórę podrażnioną i zniszczoną dzia-
łaniem promieniowania słonecznego. Witamina E ma
korzystny wpływ na układ immunologiczny.
γ
-tokoferol
jest również znany z roli, jaką pełni w profilaktyce cho-
rób serca i nowotworach prostaty [5, 11].
Jedynym węglowodorem obecnym w oleju arganowym
jest skwalen, a jego zawartość wynosi ok. 0,3%. Związek
ten wpływa na usuwanie ksenobiotyków z organizmu
oraz obniżenie poziomu cholesterolu. W badaniach wy-
kazano, że skwalen wykazuje właściwości chroniące
przed nowotworami skóry [4].
Istnieją różnice w składzie chemicznym oleju argano-
wego, które są zależne od pochodzenia geograficznego
nasion arganowych, a także od metod wytwarzania oleju.
Olej arganowy otrzymywany metodą zimnego tłoczenia
ma najsilniejsze właściwości przeciwutleniające. Moż-
liwe jest, że obróbka termiczna zmniejsza właściwości
przeciwrodnikowe oleju z arganii otrzymywanego meto-
dą tradycyjną [12].
Tabela 1.
Skład biochemiczny oleju arganowego [11]
Olej arganowy
Kwasy tłuszczowe
[%]
Kwas oleinowy
43-49
Kwas linolowy
29-36
Kwas palmitynowy
11-15
Kwas stearynowy
4-7
Olenowy
0-1
Tokoferole
[mg/100g oleju]
α
-tokoferol
3,5±0,1
γ
-tokoferol
48±0,7
δ
-tokoferol
12,2±1
Sterole
[mg/100g oleju]
Szotenol
114±11
Spinasterol
115±7
8,22-stigmastadien-3
β
-ol
9±1
Polifenole
[mg/100g oleju]
Kwas ferulowy
(315±2) ∙10-3
Kwas waniliowy
(67±3) ∙10-4
Kwas syryng owy
(37±5) ∙10-4
Tyrosol
(12±1) ∙10-4
Węglowodory
[mg/100g oleju]
Skwalen
313
Z
astosowanie oleju arganowego
•
P
rzemysł kosmetyczny
Olej arganowy ma wiele zastosowań kosmetycznych. Do-
brze się wchłania, chroni naskórek przed wysychaniem, na-
wilża go i wygładza. Poprawia jędrność skóry i jej elastycz-
ność. Działa rewitalizująco, wspomaga odnowę komórek.
Wpływa odmładzająco na skórę, przeciwdziała przedwcze-
snemupojawieniu się zmarszczek, wygładza już powstałe, jak
również zapobiega ich ponownemu powstawaniu. Zabezpie-
cza skórę przed szkodliwym działaniemwolnych rodników.
Olej z arganii przeznaczony jest dla skór wrażliwych,
dojrzałych i suchych, ze skłonnością do alergii oraz cer
trądzikowych. Stosowany jest w takich schorzeniach skó-
ry jak trądzik młodzieńczy, łuszczyca, egzema czy ospa
wietrzna. Działa przeciwzapalnie i regenerująco na naskó-
rek, łagodzi objawy alergii oraz trądziku. Reguluje aktyw-
ność gruczołów łojowych. Stosowany na blizny przyczynia
się do ich spłycenia oraz wyrównania kolorytu [1, 4, 13].
Zbadano również wpływ oddziaływania oleju argano-
wego na wydzielanie sebum. Grupę badawczą stanowiło
2017 osób z cerą tłustą. Każdej osobie wykonano pomiar
ilości sebum na czole i obu policzkach. Osoby te stosowa-
ły krem zawierający olej arganowy dwukrotnie w ciągu
dnia przez okres 4 tygodni. Po tym czasie zaobserwo-
wano zmniejszenie ilości sebum oraz widoczną poprawę
stanu skóry tłustej twarzy. Dłuższe stosowanie prepara-
tu nie powodowało dalszej poprawy [8, 11].
Olej arganowy stosowany jest do pielęgnacji skóry
przed opalaniem i po opalaniu, chroni przed szkodliwym
działaniem promieni słonecznych. Może być również
aplikowany na oparzenia słoneczne [3]. Działa wzmac-
niająco na włosy, chroniąc je przed szkodliwym działa-
niem promieni słonecznych [1, 3, 11]. Olej z arganii można
także wcierać w paznokcie. Już po kilku zastosowaniach
paznokcie stają się odporniejsze na złamania i twardsze.
Marokańskie złoto zwiększa zawartość składników od-
żywczych w skórze, włosach i paznokciach [3].
W salonach fryzjerskich olej arganowy wykorzystywa-
ny jest zarówno w naturalnej postaci, jak i jako składnik
preparatów fryzjerskich takich jak szampony, maski itp.
Z uwagi na cenę olej arganowy zastępowany jest tań-
szymi odpowiednikami. Opracowano metody analitycz-
ne, które pozwalają na kontrolę jakości oleju z arganii,
m.in. chromatografia gazowa [8].
•
P
rzemysł
spożywczy
Olej z arganii poprawia walory smakowe, może być
dodatkiem do potraw i sosów. Jadalny olej z arganii jest
także głównym składnikiem amlou, czyli gęstej pasty
o czekoladowym kolorze. To słodki przysmak marokań-
ski, który zawiera duże ilości migdałów i miodu, a w sma-
ku przypomina masło orzechowe [1, 5].
•
M
edycyna ludowa
W Maroku olej arganowy stosuje się w leczeniu miej-
scowym różnych dolegliwości, takich jak: suchość skóry,
trądzik, łuszczyca, krosty ospy wietrznej, egzema czy su-
che włosy. Dzięki wysokiej zawartości kwasu linolowego
w oleju arganowym jest on postrzegany w tradycyjnym
znaczeniu jako lekarstwo na stany zapalne skóry [11].
Olej z arganii stosowany jest również w terapii reumaty-
zmu, przeciwdziała bowiem bólom mięśniowym. Posiada
działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, obniża poziom
