Basic HTML Version
143
Kosmetologia Estetyczna / 2 / 2012 / vol. 1
Ocena częstości spożywania wybranych produktów
wykazała różnice w zależności od wartości BMI wyłącznie
w stosunku do wołowiny oraz owoców (tabela 2). Nie zaob-
serwowano różnic w stosunku do pozostałych grup pro-
duktów, co potwierdza, że nie tyle częstotliwość spożywa-
nia poszczególnych produktów, a ich ilość oraz regularność
spożycia mają zasadnicze znaczenie w kontekście powsta-
wania nadwyżki energetycznej prowadzącej do nadwagi.
Kobiety niezależnie od wartości BMI deklarowały,
że podjadają sporadycznie. Żadna z kobiet z nadmierną
masą ciała nie zadeklarowała, że podjada codziennie.
Analiza najczęściej spożywanych produktów pomiędzy posił-
kamiwykazałaistotnestatystycznieróżnicepomiędzykobietami
z prawidłowymBMI oraz osobami z nadwagą i otyłością. Kobiety
z nadmierną masą ciała częściej spożywały między posiłkami
słodycze, rzadziej chipsy, orzeszki oraz jogurty i serki (tabela 3).
Dyskusja
Populację Polek w wieku 20-49 lat, ujętych w badaniu WO-
BASZ, charakteryzowały nieprawidłowości w jakości diety
związane z niedoborami folianów, żelaza i magnezu oraz alar-
mująco niskim spożyciem wapnia, a także wyso-
ką aterogennością diety [6]. W badaniu otyłych
kobiet po menopauzie średni wynik wskaźnika
WHRprzekroczył przyjętąwartość graniczną dla
otyłości brzusznej, natomiast średnia procento-
wa zawartość tkanki tłuszczowej osiągnęła 50%, cowiązało się
z potwierdzonym ryzykiem dyslipidemii i insulinooporności,
co potwierdza wyniki badań opisane wniniejszej pracy [7].
Otyłość stanowi poważny czynnik ryzyka wielu chorób
i wiąże się z niższą oceną jakości życia zależnej od zdrowia,
gorszym stanem psychicznym, sytuacją socjoekonomiczną
oraz wykształceniem [8]. Według ankietowanych kobiet naj-
lepszymsposobemna pozbycie się zbędnej tkanki tłuszczowej
były regularne ćwiczenia (90%), odpowiednia dieta (86%) oraz
stosowanie zabiegów odchudzających, takich jak lipoliza lub
laserowa redukcja tkanki tłuszczowej (72%). W prezentowa-
nym badaniu wykazano, że kobiety z nadwagą i otyłością nie
są zadowolone ze swojegowyglądu (71%). Aż 82% respondentek
stosowało chociaż raz w życiu dietę odchudzającą. W grupie
300 studentek ze Szczecina 70%badanychpodało, że kiedykol-
wiek się odchudzało, najczęściej w ostatnim półroczu. Więk-
szość z nich przyjmowała również suplementy diety wspoma-
gające redukcjęmasy ciała [9], wprzeciwieństwie do badanych
kobiet z Tarnowa. W badaniu CBOS (
Centrum Badania Opinii
Społecznej
) z 2009 r. dla większości Polaków odpowiedni wy-
gląd sylwetki jest ważny dla własnego samopoczucia. Do po-
dejmowania prób odchudzania przyznała się ponad jedna
trzecia badanych, głównie młodych, zamieszkałych w dużym
mieście i wykształconych kobiet. W porównaniu z wcześniej-
szymi badaniami, Polacybardziej dbająoswójwygląd. Częściej
korzystają z usług służących poprawie urody, odnowie biolo-
gicznej czy kondycji fizycznej. Jedynie popularność sportu nie
uległa zmianie - regularnych ćwiczeń fizycznych, ani żadnych
zajęć sportowych nie podejmuje ponad połowa Polaków [10].
Niemal 90% kobiet z krajów zachodnich stosuje dietę
odchudzającą. Stosowanie diet odchudzających może być
przyczyną zaburzeń odżywiania, w tym bulimii oraz ano-
reksji [11]. Według Schick i wsp. szczególne znaczenie w pro-
cesie odchudzania ma wsparcie ze strony otoczenia, ponie-
waż bez pomocy profesjonalistóworaz rodziny odchudzanie
trwa zazwyczaj około miesiąca, po czym niestety następuje
efekt „jo-jo”. Według Pilskiej i Jeżewskiej-Zychowicz, aż 40%
utraconej masy ciała ma tendencję do odtwarzania się już
podczas pierwszego roku po zakończeniu kuracji [12]. W ni-
niejszym badaniu zarówno kobiety z nadmierną masą ciała,
jak i normosteniczne kiedykolwiek stosowały dietę odchu-
dzającą, podobnie jak w grupie studentek ze Szczecina [9].
Literatura przedmiotu wskazuje, że osoby z podwyższo-
nym BMI częściej doświadczają lęku i depresji, a negatywne
emocje oraz stres mogą sprzyjać nadmiernemu sięganiu po
jedzenie jako metody redukcji napięcia i łagodzenia lęku, co
w efekcie przyczynia się do wzrostumasy ciała. Badania nad
jakością życia wskazują, że redukcja nadmiernej masy cia-
ła może pozytywnie wpłynąć na ocenę zadowolenia z życia
[13]. Respondentki zgadzają się z twierdzeniami, iż szczupła
sylwetka świadczy o dobrym zdrowiu (72%) oraz gwarantu-
je powodzenie w życiu (63%). Znaczna większość badanych
kobiet (74%) zgodziła się także, iż otyłość jest przyczyną
chorób. Już 8-10% redukcja wyjściowej masy ciała zmniejsza
ryzyko występowania czynników ryzyka wielu schorzeń,
dlatego za cel leczenia otyłości stawia się 10-procentowy
ubytek masy ciała rocznie [14]. W badaniu osób z prawi-
dłową masą ciała i nadmiarem masy ciała osoby w normie
Tabela 1
Interpretacja wskaźnika WHR
WHR
Łącznie
(N = 127)
Prawidłowam.c.
(N = 76)
Nadmiarm.c.
(N = 51)
p
n
% n
% n %
brak otyłości centralnej
57 45% 45 59% 12 24%
0,0001
otyłość centralna (WHR ≥ 0,8)
70 55% 31 41% 39 76%
p
– poziom istotności statystycznej
Tabela2
Częstośćspożyciawybranychproduktówwmiesiącupoprzedzającymbadanie
Odpowiedź
%
BMI
norma
(N = 76)
BMI nadwaga
i otyłość
(N = 51)
p
% %
pieczywo
pszenne
nigdy
21,1
17,6
ns
raz w miesiącu lub rzadziej
26,3
39,2
rzadziej niż raz w tygodniu 48,7
37,3
kilka razy w tygodniu
2,6
5,9
codziennie lub więcej
1,3
0
kasza lub
ryż
raz w miesiącu lub rzadziej
21,1
25,5
ns
rzadziej niż raz w tygodniu 38,2
39,2
kilka razy w tygodniu
18,4
23,5
codziennie lub więcej
22,4
11,8
ryby
raz w miesiącu lub rzadziej
2,6
2,0
ns
rzadziej niż raz w tygodniu 18,4
27,5
kilka razy w tygodniu
55,3
41,2
codziennie lub więcej
23,7
29,4
drób
raz w miesiącu lub rzadziej
6,6
5,9
ns
rzadziej niż raz w tygodniu 26,3
17,6
kilka razy w tygodniu
52,6
62,7
codziennie lub więcej
14,5
13,7
wołowina
raz w miesiącu lub rzadziej
76,3
60,8
0,0486
rzadziej niż raz w tygodniu 23,7
35,3
kilka razy w tygodniu
0
3,9
słodycze
nigdy
75,0
62,7
ns
raz w miesiącu lub rzadziej
19,7
33,3
rzadziej niż raz w tygodniu 2,6
2,0
kilka razy w tygodniu
2,6
2,0
owoce
kilka razy w tygodniu
14,7
39,2
0,0018
codziennie lub więcej
85,3
60,8
p
– poziom istotności statystycznej
ns
– nieistotne statystycznie