Basic HTML Version
144
vol. 1 \ 2 \ 2012 \ Kosmetologia Estetyczna
wagowej lepiej oceniały jakość życia związaną ze zdrowiem
fizycznym, natomiast te z nadwagą i otyłością wyżej ocenia-
ły swoją sytuację osobistą, rodzinną i materialną [15].
Wśród badanych kobiet 64% spożywa podstawowe posiłki
(śniadanie, obiad, kolacja) regularnie. W badaniach przepro-
wadzonych w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej
zaobserwowano wzrost liczby osób otyłych, przy malejących
odsetkach energii pochodzącej z tłuszczu – zjawisko to nosi
nazwę paradoksu amerykańskiego. Dieta śródziemnomorska,
mimo że nie jest dietą niskotłuszczową, przyczynia się do za-
pobiegania nadwadze i otyłości, jeżeli jej kaloryczność pozo-
staje pod kontrolą. Ważny przy tym jest fakt, że dieta ta jest
uboga w kwasy tłuszczowe nasycone, natomiast przeważają
w niej kwasy tłuszczowe nienasycone. Z przeprowadzonych
badań wynika, że kobiety, mimo iż posiadają nadmierną masę
ciała i chcą schudnąć, nie spożywająnależytej ilości pokarmów
zawierających nienasycone kwasy tłuszczowe (ryby, rośliny
strączkowe), a przeważają w ich diecie produkty zawierają-
ce nasycone kwasy tłuszczowe (sery, twarogi, mięso, ciasta).
Nadmiar nasyconych kwasów tłuszczowych dostarczanych
z dzienną porcją pokarmową zwiększa ryzyko wystąpienia
miażdżycy oraz chorób nowotworowych, m.in.: gruczołu sut-
kowego i okrężnicy. W badaniach
Seven Countries Study
wy-
kazano wysoką dodatnią korelację między zgonami z powodu
choroby niedokrwiennej serca, a średnim spożyciem czterech
głównych nasyconych kwasów tłuszczowych: stearynowego,
mirystynowego, palmitynowego i laurynowego [16].
Badane młode kobiety studiujące w Szczecinie ograni-
czały rację pokarmową oraz zmniejszały ilość spożywanych
posiłków podczas dnia. Odchudzanie poprzez ograniczenie
liczby posiłków może utrwalać nawyki sprzyjające otyłości,
co związane jest z częstotliwością i jakością wyboru produk-
tów na podjadanie [9]. W niniejszym badaniu kobiety z nad-
mierną masą ciała dojadały pomiędzy posiłkami najczęściej
słodycze. Węglowodany mogą być przyczyną nadmiernej
masy ciała. W ostatnich latach wzrasta spożycie cukrów ra-
finowanych, zwłaszcza sacharozy i fruktozy, na skutek dy-
namicznego zwiększenia spożycia soków owocowych i na-
pojów oraz słodyczy. Poza tym produkty spożywcze często
są słodzone wysokofruktozowym syropemkukurydzianym,
co prowadzi do wielu zaburzeń metabolicznych organizmu
człowieka. Spożywanie dużej ilości cukrów prowadzi do
zwiększonej syntezy triglicerydów oraz odkładania się ich
w wątrobie i tkance tłuszczowej. Sprzyja to również rozwo-
jowi zmian miażdżycowych w tętnicach [17].
Proces odchudzania należy wspierać poprzez udział osób
z nadmiarem masy ciała w programach pomocy psycholo-
gicznej, opartych na podejściu poznawczo-behawioralnym,
poprzez wzmacnianie poczucia własnej wartości i skutecz-
ności, kształtowanie siły woli i odporności na stres oraz
doskonalenie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi
emocjami. Będzie to skutkowało trwałą zmianą zachowań
żywieniowych i poziomu aktywności ruchowej [18].
Wnioski
Badane kobiety z nadmiarem masy ciała częściej niż ko-
biety z prawidłową masą ciała spotkają się z negatywnymi
uwagami na temat swojego wyglądu, oraz jedzą nieregu-
larnie posiłki i podjadają słodycze. Nie są też aktywne
fizycznie, natomiast chętniej korzystają z zabiegów ofe-
rowanych w gabinetach medycyny estetycznej.
Obok zabiegów wspomagających odchudzanie, kobiety
z nadwagą powinny wprowadzić regularne ćwiczenia fi-
zyczne w celu zwiększenia wydatku energetycznego.
Literatura
1.
M. Jarosz, L. Szponar, E. Rychlik, W. Respondek, M.G. Ołtarzewski,
J. Dzieniszewski, J. Wardak:
Nadwaga, otyłość, niedożywienie w Polsce
[w:] M. Jarosz (eds.),
Otyłość, żywienie, aktywność fizyczna, zdrowie Pola-
ków
, wyd. IŻiŻ Warszawa 2006, 45-114.
2.
M. Szymocha, M. Bryła, I. Maniecka-Bryła:
Epidemia otyłości w XXI wie-
ku
, Zdrowie Publiczne, 119(2), 2009, 207-212.
3.
U. Biela, A. Pająk, K. Kaczmarczyk-Chałas, J. Głuszek, M. Tendera,
A. Waśkiewicz, P. Kurjata, B. Wyrzykowski:
Częstość występowania nad-
wagi i otyłości u kobiet i mężczyzn w wieku 20-74 lat. Wyniki programu
WOBASZ
, Kardiologia Polska, 63(4), 2005, 632-635.
4.
A. Must, J. Spadano, E.H. Coakley et al.:
The disease burden associated
with overweight and obesity
, JAMA, 282(16), 1999, 1523-1529.
5.
http://www.isto.pl/otylos_zagadnienia_z_nia_zwiazane_na.pdf
6.
A. Waśkiewicz, E. Syngowska:
Wartość odżywcza diety kobiet w wieku
rozrodczym zamieszkałych na terenie Polski
, Bromatologia i Chemia
Toksykologiczna, 44(3), 2011, 252-256.
7.
B. Grygiel-Górniak, J. Przysławski, M. Stelmach-Mardas, M. Mosor, J. Nowak,
Sposób żywienia a insulinooporność w grupie kobiet otyłych po menopauzie
z dyslipidemią
, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 44(3), 2011, 277-283.
8.
B. Lafferrere, S. Zhu, J. Clarkson:
Race menopause, health-related quality of life
and psychological well- being in obese women
, Obes Res, 10, 2002, 1270-1275.
9.
J. Sadowska, M. Szuber:
Ocena stosowanych metod odchudzających oraz
używania preparatów wspomagających odchudzanie przez młode kobiety
,
Roczn PZH, 62(3), 2011, 343-350.
10.
CBOS. Komunikat z badań
Polak zadbany – troska o sylwetkę i własne
ciało
, BS 130/2009.
11.
M. Pilska i wsp.:
Patologia zachowań żywieniowych – zaburzenia odży-
wiania
, wyd. SGGW, Warszawa 2008, 106-119.
12.
M. Pilska, M. Jeżewska-Zychowicz:
Psychologiczne i społeczne aspekty
otyłości
, wyd. SGGW 2008, 120-137.
13.
J. Ogden:
Psychology of eating. From healthy to disordered behavior
, Blac-
kewll Publishing, Cornwall, 2003, 113-114.
14.
J. Tatoń, A. Czech, M. Bernas, Z. Szczeklik-Kumala, R. Łaz:
Odtłuszcza-
nie ciała – profilaktyka prewencji i leczenia otyłości
, Medycyna Rodzin-
na, 3, 2007,19-27.
15.
K. Bertrand:
Samoocena a jakość życia i występowanie objawów depresyj-
nych u osób z nadwagą i otyłością w porównaniu z osobami o prawidłowej
masie ciała
, Problemy Higieny i Epidemiologii, 92 (4), 2011,783-787.
16.
L. Kłosiewcz-Latoszek, P. Tyszko, A. Ostrowska:
Znaczenie żywienia
w zapobieganiu chorobom sercowo-naczyniowym
, Zdrowie Publiczne,
10, 2000, 333-337.
17.
G.A. Bray, S.J. Nielsen:
Consumption of high-fructose cornsyrup in be-
verages may play a role in epidemic of obesity
, The American Journal of
Clinical Nutrition, 2004, 537-543.
18.
E. Pietrzykowska, B. Wierusz-Wysocka:
Psychologiczne aspekty nadwagi,
otyłości i odchudzania się
, PolskiMerkuriusz Lekarski, 24(143), 2008, 472-475.
Tabela3
Produkty najczęściej spożywane pomiędzy posiłkami z uwzględnieniem
podziału na grupy w zależności od BMI
Produkt
Łącznie
(N = 127)
BMI
w normie
(N = 76)
Nadwaga
i otyłość
(N = 51)
p
% % %
słodycze
18% 12% 27% 0,0257
chipsy lub orzeszki
13% 20% 2% 0,0032
jogurty lub serki
12% 17% 4% 0,0246
rodzynki
14% 14% 14% ns
pieczywo cukiernicze 16% 18% 12% ns
chrupki kukurydziane 16% 18% 16% ns
owoce
37% 47% 37% ns
p
– poziom istotności statystycznej
ns
– nieistotne statystycznie