4 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
428
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
DERMATOLOGIA
CHARAKTERYSTYKA CERY NACZYNIOWEJ
Skórę naczyniową cechuje nadwrażliwość, szybko reaguje na
bodźce zewnętrzne i wewnętrzne. Charakteryzuje ją rumień
oraz różnej średnicy i długości teleangiektazje. Zmiany rumie-
niowe mogą być stałe lub czasowe. Złożony system powiązań
między czynnikami hormonalnymi, odpornościowymi i au-
tonomicznym układem nerwowym przy udziale neurotran-
smiterów reguluje stan napięcia mięśniówki naczyń krwiono-
śnych, przebieg procesów metabolicznych i zmian zapalnych
w obrębie naczynia. Teleangiektazje można podzielić na pier-
wotne i wtórne. Zmiany pierwotne są związane z zespołami
wrodzonymi lub powstają w szczególnych okresach życia,
takich jak ciąża. Zmiany wtórne powstają na przestrzeni lat
w wyniku działania substancji drażniących, stosowania nie-
których leków (sterydów) oraz w przebiegu chorób takich
jak: toczeń rumieniowaty, twardzina układowa, nadciśnienie
tętnicze, niewydolność wątroby, zaburzenia trawienia. Cera
naczyniowa często jest wrażliwa, sucha i cienka. Dotyczy na
ogół I i II fototypu wg. Fitzpatricka. Jasny kolor skóry stanowi
większy kontrast dla czerwonych „pajączków” niż ciemniejsze
odcienie skóry. Ze względu na wygląd, naczynia krwionośne
dzieli się na: pajączkowe, drzewkowate, liniowe, punktowe [4].
Zmiany na twarzy najczęściej przyjmują kształt motyla,
obejmują nos i policzki, niekiedy rozszerzają się na uszy i czoło.
W obrębie naczyń krwionośnych skóry głowy i szyi obecne
są też liczne, głównie proste, anastomozy tętniczo-żylne. Duża
liczba niskooporowych bezpośrednich połączeń tętniczo-żyl-
nych w tym rejonie skóry świadczy o jego istotnym znaczeniu
w ogólnoustrojowym procesie termoregulacji. Układ naczy-
niowy skóry twarzy charakteryzuje się stosunkowo dużą licz-
bą naczyń (w tym także pętli włośniczkowych) w przelicze-
niu na jednostkę objętości skóry, co powoduje, że pojemność
skórnego łożyska naczyniowego w tym rejonie jest znacznie
większa niż na reszcie ciała.
PRZYCZYNY CERY NACZYNIOWEJ
Trwale rozszerzone powierzchowne naczynia splotu podbro-
dawkowego pękają pod wpływem wysokiego ciśnienia krwi.
U osób z naczyniowym typem cery, mięśniówka otaczająca
naczynia krwionośne jest słabsza, bardziej wiotka i szybciej
traci zdolność do prawidłowego obkurczania się. W rezultacie,
w rozszerzonych naczyniach zaczyna zalegać krew pozbawio-
na tlenu – powodująca sine zabarwienie dużych teleangiek-
tazji, grudki, stany zapalne, a okoliczne tkanki nie są prawi-
dłowo odżywiane [5]. Skóra naczyniowa gwałtownie reaguje
na bodźce emocjonalne, stany psychiczne, reakcje zachodzą-
ce w układzie odpornościowym, hormonalnym, nerwowym.
Regulowane jest napięcie mięśniówki okołonaczyniowej oraz
procesy metaboliczne i zapalne w okolicy naczyń. Bezpo-
średnią reakcję naczyń wywołują neuropeptydy i mediatory.
Do czynników rozszerzających naczynia należą: histamina,
wazopresyna, serotonina, trombina, substancja P, peptyd po-
chodny genu kalcytoninowego, naczyniowo aktywny peptyd
jelitowy, prostacyklina. Wymienione substancje mogą zostać
uwolnione do krwi wwyniku działania czynnika drażniącego
np. kosmetyku.
Reakcję rumieniową skóry twarzy mogą wywołać przyczy-
ny fizjologiczne lub chorobowe (tab. 1).
Tabela 1
Stany fizjologiczne i chorobowe powodujące zaczerwienie skóry twarzy
Częste przyczyny reakcji rumieniowej Rzadkie przyczyny reakcji
rumieniowej
–
–
reakcje termoregulacyjne na ciepło
–
–
stres i emocje
–
–
zaburzenia hormonalne okresu
klimakterium
–
–
trądzik różowaty
–
–
spożywanie napojów alkoholowych
–
–
spożywanie ostrych produktów
spożywczych i przypraw
–
–
stosowanie leków o działaniu
naczyniorozszerzającym
–
–
ekspozycja na środowiskowe czynniki
drażniące i uczulające
–
–
miejscowe stosowanie leków
i kosmetyków wywołujących
podrażnienie lub odczyn uczuleniowy
skóry twarzy
–
–
nowotwory neuroendokrynne,
rakowiak
–
–
guzy neuroendokrynne trzustki,
rak rdzeniasty
–
–
guz chromochłonny nadnerczy
–
–
mastocytoza skórna
–
–
mastocytoza układowa
–
–
choroby neurologiczne
–
–
migrena
–
–
choroba Parkinsona
–
–
zespół Hornera
–
–
uszkodzenie i neuropatia nerwu
trójdzielnego
–
–
padaczka wegetatywna
Źródło:
[6]
PIELĘGNACJA I LECZENIE CERY NACZYNIOWEJ
Prawidłowa pielęgnacja cery naczyniowej powinna rozpoczy-
nać się od zmiany nawyków żywieniowych. Odpowiednio
zbilansowana dieta nie tylko zapewnia dobre samopoczucie
i prawidłową wagę ciała, ale przede wszystkim oddziałuje na
stan skóry. W przypadku cery naczyniowej należy zrezygno-
wać z pikantnych przypraw i cukrów, które powodują skoki
insulinowe. Cukry nasilają proces glikacji, skutkując niszcze-
niem struktury białek włókien kolagenowych oraz mogą być
przyczyną nasilenia się stanów zapalnych w organizmie. Na-
wodnienie organizmu jest niezbędne, aby usuwane były z niego
toksyny, krew miała odpowiednią gęstość, a skóra była spręży-
sta i nawilżona [7]. Ważnym elementem diety jest spożywanie
dużej ilości nienasyconych kwasów omega-3, których głównym
źródłem są rybymorskie i oleje roślinne. Związki te są budulcem
błon komórkowych oraz biorą udział w procesach regeneracyj-
nych skóry, zapobiegają również procesom zapalnym, redukują
zaczerwieniania i obrzęki. Niezbędne jest spożywanie witamin
szczególnie witaminy A wpływającej na regenerację naskórka,
witamin z grupy B odpowiadających za prawidłowy koloryt
skóry, witamin C i K, które wzmacniają naczynia krwionośne,
wyrównują koloryt i rozjaśniają skórę [8].
Niezmiernie ważne w pielęgnacji cery naczyniowej są dzia-
łania prewencyjne. Zapobieganie pojawianiu się nowych i po-
większaniu już istniejących teleangiektazji polega na unikaniu
bodźcówdrażniących, na co składa się szeregpozorniedrobnych
czynności. Należy zacząć od prawidłowego oczyszczenia skóry
preparatami o neutralnympH (ok. 5,5), jeżeli używana jest woda,
nie może być zbyt ciepła, będzie to skutkowało rozszerzeniem
się naczyń, wysuszeniem i podrażnieniem. Wskazana jest let-
nia i przegotowana. Powinno się także zrezygnować z gorących
kąpieli całego ciała. Nawet jeśli woda nie ma bezpośredniego
