28,50 zł (w tym 8% VAT) KORNEOTERAPIA TRYCHOLOGIA I PROBLEM Z GŁOWY MENOPAUZA POD KONTROLĄ BHP W GABINECIE CO ZMIENI SIĘ 1 WRZEŚNIA? EGZOSOMY INNOWACJE PODOLOGICZNE STOMATOLOGIA ESTETYCZNA Kosmetologia ˙ Estetyka ˙ Dermatologia ˙ Zdrowie 3/2025 NOWOŚĆ! SPF 50 NUTRI NAWILŻENIE, ODŻYWIENIE I OCHRONA W JEDNYM – IDEALNE TRIO CODZIENNEJ PIELĘGNACJI! nanili.pl MAKIJAŻ PERMANENTNY BEZ TAJEMNIC DODATEK Specjalny3 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 2 KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA 35. Nowa odsłona, ta sama moc 37. Egzosomy – nowa era pielęgnacji 41. Czy istnieje alternatywa dla retinolu? 42. Harmonia, która przywraca skórze siłę 45. Polideoksyrybonukleotydy – przyszłość medycyny regeneracyjnej 53. Nużeniec a oporność skóry na terapię kosmetologiczną 60. Korneoterapeutyczna terapia cery naczynkowej 63. Resweratrol jako wielofunkcyjny związek bioaktywny 69. Nowa era regeneracji komórkowej 71. Świadoma kosmetologia neurorehabilitacyjna 75. Zainwestuj w swoją skórę 77. Fulereny. Biologiczna rewolucja vs. syntetyczna precyzja 79. Ujędrniona, młodsza i bardziej promienna skóra 81. Menopauza – zmiany w wyglądzie skóry i przydatków 91. Nowa generacja technologii dla skóry dojrzałej 93. Ceramidy naskórka w zdrowej i zmienionej patologicznie skórze 95. Peelingi kaskadowe nowej generacji 97. Egzosomy – jak dokonać świadomego wyboru? 105. Wpływ diety ketogenicznej na skórę – mechanizmy, zagrożenia, suplementacja 111. Koenzym NAD+. Wewnętrzna „ładowarka baterii” 117. Substancje chemiczne w kosmetykach. Co zmieni się 1 września 2025 r. 137. Anti-aging u dentysty? TRYCHOLOGIA / PODOLOGIA 99. Dermosuplementacja trychologiczna w zaburzeniach owłosionej skóry głowy i włosów 103. Łupież – przyczyny i rozwiązania problemu 113. Rewolucja w ortonyksji. Problem wrastających i wkręcających paznokci MAKIJAŻ PERMANENTNY 121. Zaburzenia gojenia skóry 127. Czego nie uczą cię na szkoleniach? 129. Makijaż permanentny brwi vs. microblading 133. Najczęściej popełniane błędy w PMU TECHNOLOGIE 145. Innowacyjny nanoigłowy lifting RF 147. Modelowanie ciała z redukcją cellulitu i rozstępów 149. Top technologie na lato – oczyszczanie, nawilżanie, odżywianie 153. Letnie terapie aparaturowe W numerze 3 /2025 W W W W W E N N E E E E E E E E E E W E ARTYKUŁY EKSPERCKIE N ARTYKUŁY NATYWNE W ARTYKUŁY NAUKOWE PROMIENIOWANIE UV 7. Nawilżenie, odżywienie i ochrona – idealne trio codziennej pielęgnacji 9. Związki fotoprotekcyjne stosowane w preparatach kosmetycznych 17. Letnia pielęgnacja z ochroną UV 19. Postępy w zrozumieniu mechanizmów fotostarzenia skóry i fotoprotekcji 27. Pielęgnacja skóry latem po ekspozycji na promieniowanie UV 31. Korneoterapia – personalizowana pielęgnacja latem UV DODATEK Specjalny „ 6-35 ”3 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 3 9. Wpływ promieniowania UV na skórę oraz wybrane związki fotoprotekcyjne stosowane w preparatach kosmetycznych The effects of UV radiation on the skin and selected photoprotective compounds used in cosmetic products Aleksandra Kurek, Agata Szlachetka, Dagmara Polak-Bielawska 19. Postępy w zrozumieniu mechanizmów fotostarzenia skóry i strategii fotoprotekcji Current advances in understanding the mechanisms of skin photoaging and photoprotection strategies Dominika Malewicz 45. Polideoksyrybonukleotydy – przyszłość medycyny regeneracyjnej Polydeoxyribonucleotides – the future of regenerative medicine Julia Lebiedzińska 63. Resweratrol jako wielofunkcyjny związek bioaktywny Resveratrol as a multifunctional bioactive compound Aleksandra Kozyra, Agata Madalińska 81. Zmiany w wyglądzie skóry i jej przydatków u kobiet w okresie menopauzy Changes in the appearance of the skin and its appendages in women during menopause Aneta Sugier 105. Wpływ diety ketogenicznej na skórę. Przegląd potencjalnych mechanizmów, zagrożeń i strategii suplementacji The impact of the ketogenic diet on the skin. An overview of potential mechanisms, risks, and supplementation strategies Olga Budzyńska, Joanna Mulik-Buczma, Agata Serrafi TEMAT Z OKŁADKI NOWOŚĆ! SPF 50 NUTRI NAWILŻENIE, ODŻYWIENIE I OCHRONA W JEDNYM – IDEALNE TRIO CODZIENNEJ PIELĘGNACJI s. 6-7 > PRENUMERATA Cena rocznej prenumeraty: 110 zł (studenci 90 zł) prenumerata@zahir.pl +48 607 104 325 kosmetologiaestetyczna.com/sklep DYSTRYBUCJA Empik, Kolporter, Garmond Numery kont: PKO BP 74 1020 5242 0000 2302 0150 6559 SANTANDER 58 1090 2398 0000 0001 1902 9663 Wydawca i redakcja nie ponoszą odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń i reklam. W ARTYKUŁY NAUKOWE3 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 4 Przedstawiam trzeci w tym roku nu- mer „Kosmetologii Estetycznej”. Dominika Malewicz opisuje najnow- sze trendy w zakresie ochrony przed UV oraz wybrane aspekty fotoprotek- cji. Autorka analizuje metody ochrony przed światłem, zwracając uwagę na produkty zawierające składniki natu- ralne oraz nowe formuły aplikacji, jak liposomy, etosomy, polimerowe nano- cząsteczki. Podkreśla się też korzyści ze stosowania jako protektorów – sub- stancji mineralnych oraz udział skład- ników przyjaznych dla mikrobiomu skóry, wykorzystujących probiotyki, prebiotyki oraz biofotoprotektory. Olga Budzyńska, Joanna Mulik-Buczma i Agata Serrafi prezentują pracę na te- mat potencjalnych zagrożeń dla skó- ry, wynikających ze stosowania diety ketogenicznej. Polega ona na zwięk- szeniu udziału w spożywanych pro- duktach tłuszczu zamiast węglowo- danów i stosowana jest często w walce z cukrzycą i otyłością. W dłuższej per- spektywie może jednak prowadzić do niedoborów żywieniowych, osłabiając organizm i niekorzystnie wpływając na stan skóry. Decyzję o jej stosowaniu powinno się podjąć w konsultacji z die- tetykiem i lekarzem. Aleksandra Kurek, Agata Szlachet- ka i Dagmara Polak-Bielawska opisują negatywne, ale też pozytywne skutki promieniowania UV, jak np. syntezo- wanie witaminy D, terapia łuszczycy, bielactwa, atopowego zapalenia skóry i łysienia plackowatego itp., oraz oce- niają działanie substancji promienio- chłonnych. Choć stosowanie filtrów chroni skórę, różnią się one fotostabil- nością i skutkami ubocznymi. Natural- ne składniki promieniochronne, takie jak ekstrakty roślinne, stają się coraz bardziej popularne. Odpowiednie sto- sowanie filtrów UV w codziennych ko- smetykach jest niezbędne dla skutecz- nej ochrony skóry. Resweratrol zyskał opinię fizjologicz- nego panaceum. Aleksandra Kozyra i Agata Madalińska piszą o aktywno- ści biologicznej, właściwościach prze- ciwutleniających, przeciwzapalnych, przeciwnowotworowych, neuropro- tekcyjnych oraz kardioprotekcyjnych tego związku. Resweratrol wykazuje również działanie ochronne przed stresem oksydacyjnym i negatywnymi skutkami promieniowania UV. Dzięki swoim właściwościom jest obiektem licznych badań naukowych. Julia Lebiedzińska przedstawia polide- oksynuleotydy jako przyszłość medy- cyny regeneracyjnej. Badania wskazują na ich skuteczność w zabiegach prze- ciwstarzeniowych, terapii blizn oraz uszkodzeń wywołanych promieniowa- niem. Zastosowanie PDRN zwiększa skutecznośc terapii łączonych. Potrzeb- ne są jednak szersze badania. Aneta Sugier opisuje zmiany w wy- glądzie skóry i jej przydatków u kobiet w okresie menopauzy. Zrozumienie tych zjawisk jest ważne dla każdego kosmeto- loga. W ujęciu kosmetologii estetycznej, holistyczne podejście do pielęgnacji skó- ry w okresie menopauzy, uwzględniające zarówno codzienną pielęgnację domową, jak i specjalistyczne zabiegi, stanowi klu- czowy element profilaktyki starzenia. Życzę owocnej lektury. Redaktor Naczelny „Aesthetic Cosmetology and Medicine” prof. dr hab. Aleksander Koll SZANOWNI PAŃSTWO SŁOWO REDAKTORA S RADA NAUKOWA dr Magdalena Atta-Motte, Medical Clinic, London, UK prof. dr hab. Vytautas Balevićius, Vilnius University, Lithuania dr n. farm. Radosław Balwierz, UO w Opolu dr n. med. Marta Bednarek, GAT w Gdańsku prof. dr hab. Gerhard Buchbauer, Universität Wien, Austria prof. dr hab. n. med. Elżbieta Budzisz, UM w Łodzi dr hab. n. biol. Gabriela Bugla-Płoskońska, UWr we Wrocławiu dr hab. n. chem. Katarzyna Cieślik-Boczula, UWr we Wrocławiu prof. dr hab. Włodzimierz Doroszkiewicz, UWr we Wrocławiu mgr Ewa Garasińska-Pryciak, NWSM we Wrocławiu lek. med. Krzysztof Gemza, SWSM w Katowicach, Polska prof. dr hab. Magdalena Górska-Ponikowska, GUM w Gdańsku dr hab. Joże Grdadolnik, National lnstitute of Chemistry, Slovenia dr n. chem. Sebastian Grzyb, WSIiZ w Warszawie dr n. farm. Wioleta Jankowiak, WSZ w Gdańsku mgr inż. Sławomir Jarząb, UM we Wrocławiu dr n. med. Anna Kamm, WSZ, UG w Gdańsku dr n. społ. Joanna Klonowska, WSIiZ w Warszawie prof. dr hab. Grażyna Kłobus, UWr we Wrocławiu prof. dr hab. Aleksander Koll, NWSM we Wrocławiu dr n. farm. Katarzyna Kordus, WSZUIE w Poznaniu dr hab. Beata Łubkowska, prof. AWFiS w Gdańsku dr n. hum. Sylwia Malinowska, PWSBiSA w Warszawie dr n. o zdr. Agata Mańkowska, WSEiT w Poznaniu mgr Patrycja Marciniak, WSIiZ w Warszawie dr n. biol. Justyna Marwicka, UJK CM w Kielcach dr hab. inż. Wanda Mączka, prof. UP we Wrocławiu dr hab. prof. nadzw. Ewa Mędrala-Kuder, AWF w Krakowie prof. dr hab. Hanna Mizgajska-Wiktor, AWF w Poznaniu dr hab. n. med. Robert Krzysztof Mlosek, WUM w Warszawie dr n. farm. Magdalena Niewęgłowska-Wilk, UJ CM w Krakowie dr hab. n. med. Danuta Nowicka, UM we Wrocławiu dr n. med. Beata Olejnik, UM we Wrocławiu prof. dr hab. n. med. Beata Osiecka, UM we Wrocławiu dr Agnieszka Pisula-Lewandowska, AWF we Wrocławiu dr n. społ. Sława Połoczańska-Godek, WSEIT w Poznaniu dr n. tech. Ewa Przysiężna, NWSM we Wrocławiu dr n. farm. Magdalena Rogóż, PWSZ w Nysie dr n. biol. Henryk Różański, PWSZ w Krośnie dr n. społ. Małgorzata Ruprich, MBA, AG w Katowicach3 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 5 „Klient nasz pan” to powiedzenie, które przypisuje się Harry’emu Gordonowi Selfridge’rowi, założycielowi domu handlowego Selfridges w Londynie. Za tym „amerykańskim” sloganem stoi w tle jeszcze inna historia. W 1908 r. César Ritz, słynny francuski hotelarz, powiedział: „Le client n’a jamais tort” – „Klient nigdy się nie myli”. Z kolei Mar- shall Field, w swoim domu towarowym w Chicago używał powiedzenia „Daj damie to, czego chce”. Współcześnie hasło „Klient nasz pan” wciąż często jest używane, ale odnoszę wrażenie, że nie zawsze właściwie rozumiane. In- terpretowane jako „klient ma zawsze rację” nie jest do końca zgodne z ideą. Spełnianie wszystkich życzeń klienta, bez zastanowienia nad konsekwencja- mi, może grozić utratą zdrowia, a nawet życia, w pogoni za pięknem również. Temat często poruszany na łamach „Kosmetologii Estetycznej”. W moim rozumieniu, ideą powiedzenia „Klient nasz pan” powinno być dążenie do dostarczenia klientowi doskonałej ob- sługi w najbardziej staranny sposób, za pomocą dostępnych nam narzędzi, w zgodzie z naszymi wartościami. Moi rówieśnicy z pewnością pamiętają lata 90., kiedy do Polski zaczęły wkraczać zachodnie korporacje. Wprowadzanie standardów profesjonalnej obsługi za- czynało się od dopieszczania klienta fir- mowymi gadżetami. W obsłudze klienta najczęściej chodzi właśnie o małe gesty. Znacie historię niejakiego Paula Browna i linii lotniczej JetBlue? Wyobraź sobie, że spiesząc się na samolot, zapominasz zabrać ze sobą ulubioną kawę. Czujesz niepokój, złość, rozdrażnienie, jako ko- feinistka potrafię to sobie wyobrazić, nawet bardzo… Jest ci tak przykro, że po- stanawiasz podzielić się tym w mediach społecznościowych ze znajomymi jesz- cze w trakcie odprawy. Ponieważ mamy XXI wiek, Twoja wiadomość dociera też do administratorów z JetBlue. Kilkana- ście minut później otrzymujesz swoją ulubioną kawę prosto na pokład samolo- tu. Finał historii Browna jest do przewi- dzenia – szczęśliwy publikuje opis swojej przygody w sieci, zapewniając rozgłos marce na wiele miesięcy, a nawet lat. Koszt pozyskania lojalnego klienta i na- robienia pozytywnego szumu w inter- necie wynosił tyle, co zakup dobrej kawy. Było warto. „Pani redaktor, mam ogromną prośbę… Chciałbym, aby moja reklama została opublikowana na str. 77, to dla mnie ważne…”. Muszę przyznać, że to nie- typowe życzenie, rozumiem – stro- na prawa, lewa, ale 77.? Na tym etapie trudno będzie, ale postaram się zrobić wszystko, co w mojej mocy. W obsłudze klienta warto doceniać wagę małych gestów, a jego życzenie wcale nie musi brzmieć jak rozkaz czy żądanie. Redaktor Naczelna „Kosmetologii Estetycznej“ Katarzyna Wilczyńska KAWA NR 77 SŁOWO REDAKTORA REDAKCJA Redaktor Naczelna “ Kosmetologii Estetycznej” Katarzyna Wilczyńska k.wilczynska@kosmetologiaestetyczna.com Redaktor Naczelny “ Aesthetic Cosmetology and Medicine” prof. dr hab. Aleksander Koll naczelny@kosmetologiaestetyczna.com Redaktor Prowadzący / Techniczny Tomasz Lewandowski t.lewandowski@kosmetologiaestetyczna.com Sekretarz redakcji Monika Poprawa biuro@zahir.pl Menadżer ds. marketingu Kamila Nowakowska marketing@zahir.pl Asystent Redakcji Aleksandra Bukowska redakcja@kosmetologiaestetyczna.com Projekt i skład Łukasz Konarski dtp@zahir.pl Wydawnictwo Indygo Zahir Media ul. Miernicza 22 50-435 Wrocław +48 71 796 41 59 +48 607 104 325 indygo@zahir.pl kosmetologiaestetyczna.com aestheticcosmetology.com zahir.pl KosmetologiaEstetyczna kosmetologia_estetyczna_ke kosmetologia-estetyczna S prof. dr hab. Grzegorz Schroeder, UAM w Poznaniu dr inż. n. chem. Agata Serrafi, UM we Wrocławiu prof. dr hab. n. med. Anna Skoczyńska, UM we Wrocławiu prof. dr hab. Anna Skrzek, AWF we Wrocławiu dr n. med. Daisy Miriam Skrzypek, AHE w Łodzi dr n. med. Ewa Skrzypek, WUM w Warszawie lek. med. Przemysław Styczeń, GME w Warszawie dr hab. n. med. Aleksandra Szlachcic, UJ CM w Krakowie mgr Joanna Szulgenia-Próchniak, NWSM we Wrocławiu dr n. med. Grażyna Szymańska-Pomorska, UM we Wrocławiu mgr Lech Wasilewski, WSP w Warszawie dr n. med. Jolanta Węgłowska, WSS we Wrocławiu prof. dr hab. Janusz Węgrowski, Medical University of Reims, France prof. dr hab. Sławomir Wilczyński, ŚUM w Katowicach dr hab. Katarzyna Wińska, UP we Wrocławiu prof. dr hab. Peter Wolschann, Universität Wien, Austria dr n. med. Izabela Załęska, AWF w Krakowie3 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 7 ARTYKUŁ PROMOCYJNY P W trosce o kompleksowe wsparcie skóry połączo- no składniki aktywne, które realnie wpływają na jej potrzeby, jednocześnie wspierając skuteczność filtrów mineralnych. Dzięki nim, każda formuła z serii NUTRI to coś więcej niż produkt z wysokim SPF. To pielęgnacja wzmacniająca skórę i tworząca tarczę przed szkodliwymi czynnikami środowiska. Uzupełnieniem nowej serii jest wyjątkowa kompo- zycja kwasów – laktobionowego i mlekowego, za- wartych w peelingu HYDRO LACTO ILI-PEEL. SERIA SPF 50 NUTRI – SKŁADNIKI AKTYWNE Ektoina Ektoina to naturalny związek, produkowany przez mikroorganizmy żyjące w ekstremalnych wa- runkach. Tworzy wodne kompleksy wokół komó- rek skóry, dzięki czemu zapewnia głębokie nawil- żenie i ochronę. Ektoina to skuteczna tarcza przed promieniowaniem UV, stresem oksydacyjnym, światłem niebieskim i zanieczyszczeniami. Nie tylko wzmacnia barierę skórną i redukuje TEWL, ale również intensywnie nawilża, koi podrażnie- nia, a przy regularnym stosowaniu widocznie po- prawia strukturę skóry, która z szorstkiej i suchej staje się gładka, elastyczna i promienna. Ekstrakt ze złotych wodorostów Ekstrakt z brązowej algi, zwanej „złotym wodo- rostem”, jest bogaty w związki naturalnie chro- niące DNA przed uszkodzeniami wywołanymi przez promieniowanie UV. Działa przeciwza- palnie i łagodzi zaczerwienienia wywołane eks- pozycją na słońce. Co więcej, wspiera produkcję kolagenu i GAG, dzięki czemu działa przeciw- starzeniowo i wzmacnia strukturę skóry. Jego obecność w recepturze to nie tylko profilaktyka fotostarzenia, ale również wsparcie dla skóry odwodnionej i wrażliwej. Kompleks ekstraktów roślinnych Kompleks roślinny, łączący siłę żeń-szenia, zbóż (pszenica, jęczmień) oraz owoców (jabłko, brzo- skwinia), neutralizuje wolne rodniki, chelatuje me- tale ciężkie i chroni przed szkodliwym działaniem pyłów PM2.5. Zmniejsza widoczność przebarwień posłonecznych, reguluje wydzielanie sebum, po- prawia koloryt skóry i wspiera detoks komórkowy. Ekstrakt z kurkuminy Kurkumina, pozyskiwana z kłączy kurkumy, to składnik znany ze swoich silnych właściwości przeciwzapalnych i antyoksydacyjnych. Hamuje mediatory stanu zapalnego, neutralizuje wolne rodniki, wspiera regenerację skóry i wzmacnia barierę hydrolipidową. Olej z nasion borówki To olej tłoczony na zimno, bogaty w kwasy omega, karotenoidy i fitosterole. Tworzy naturalną tar- czę przed światłem niebieskim i wolnymi rod- nikami. Wspiera nawilżenie skóry, wzmacnia barierę, odżywia i poprawia elastyczność. WSPARCIE GABINETOWE – PEELING CHEMICZNY HYDRO LACTO ILI-PEEL Kwas laktobionowy i mlekowy Kwas laktobionowy działa nawilżająco, regenerują- co, antyoksydacyjnie i rozjaśniająco. Kwas mlekowy poprawia nawilżenie warstwy rogowej, reguluje pH i działa łagodnie keratolitycznie. Oba kwasy są bez- pieczne do stosowania również latem i stanowią idealny duet nawilżający i wygładzający skórę. SPF 50 NUTRI oraz HYDRO LACTO ILI-PEEL to przede wszystkim pielęgnacja skóry, oparta na wzmacnianiu bariery, łagodzeniu podrażnień, ochronie przed skutkami promieniowania sło- necznego i stresem oksydacyjnym oraz na odno- wie komórkowej. N ajnowsza seria SPF 50 NUTRI oraz peeling chemiczny HYDRO LACTO ILI-PEEL to idealne połączenie w pielęgnacji każdej skóry w czasie zwiększonej ekspozycji na promieniowanie słoneczne, narażonej na przesuszenie, zaczerwienienie, podrażnienie i przyspieszenie procesów starzenia. NAWILŻENIE, ODŻYWIENIE I OCHRONA – IDEALNE TRIO CODZIENNEJ PIELĘGNACJI Agata Czałbowska ekspert marki Nanili Professional® ACMP Sp. z o.o. sp.k. ul. Wernyhory 38A 02-727 Warszawa +48 790 274 556 gabinety@nanili.pl nanili.plNext >