Page 88 - KE - 2014.3

238

vol. 3 \ 3 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna

Uważa się, że podstawowe znaczenie w leczeniu blizn

mają materiały uciskowe poprzez wywieranie stałego,

kontrolowanego i niezmiennego ucisku na tkankę blizno-

watą – tzw. presoterapia. Długotrwały nacisk powoduje

niedotlenienie tkanek, zwolnienie metabolizmu oraz re-

dukcję fibroblastów. Mniejszy dopływ krwi wpływa na

wytwarzanie włókien kolagenowych i zapobiega kurcze-

niu się rany i odbudowującej się skóry. Ubrania i opaski

uciskowe powinny być dostosowane indywidualnie do

każdego pacjenta. Pomiaru można dokonać pomiędzy 5. i 7.

dniem po zabiegu, a po uszyciu około 3.-4. tygodnia – moż-

na je założyć i nosić od 3 miesięcy do 2 lat (nie mniej niż 16

godzin na dobę), zdejmując tylko w celu wykonania czyn-

ności higienicznych, masażu lub zastosowania leków [4].

Na skuteczność tej terapii ma również wpływ dobór od-

powiedniej klasy ucisku (stopnia kompresji). Najczęściej

stosowana jest skala 1-4, gdzie 1 oznacza najsłabszy ucisk,

a 4 – najsilniejszy. Ubrania uciskowe są projektowane in-

dywidualnie do potrzeb pacjentów, np. unika się prowa-

dzenia szwów w miejscu blizn (Codopres R).

Zaletą ubrań uciskowych szytych na miarę jest:

•

wywołanie odpowiedniego ucisku na bliznę,

•

zmniejszenie uczucia dokuczliwego swędzenia,

•

eliminacja podrażnień i uczuleń skóry,

•

możliwośćstosowaniałączniezinnymimetodamileczenia,

•

przeciwdziałanie powstawaniu przykurczy w okoli-

cach stawów [6].

Aby osiągnąć najlepsze rezultaty leczenia kompresyj-

nego, konieczna jest stała kontrola kliniczna, obserwacja

oraz okresowa wymiana ubrań i opasek uciskowych z po-

wodu utraty elastyczności dzianiny oraz zmiany masy cia-

ła i wymiarów chorego. Wprzypadku oparzeń twarzy i szyi

rozważyć można zastosowanie maski akrylowej, a na czas

odpoczynku nocnego specjalnych masek tekstylnych [2].

Wielu specjalistów proponuje leczenie skojarzone, czyli te-

rapięuciskową połączoną z użyciemopatrunkówprzeznaczo-

nych do leczenia i rehabilitacji blizn

i bliznowców, np. CodosilTM AD-

HESIVE – opatrunek silikonowy [6],

GRANUFLEX® EXTRA Thin-hy-

drokoloid. Zmniejszają one uczucie

swędzenia, bólu, nie są drażniące,

nie uczulają. Można je odpowiednio

do potrzeb dociąć, zginać i wielo-

krotnie użyć (powierzchnia kleista).

Stosowanie miejscowo plastrów

silikonowych i hydrokoloidów za-

pobiega obkurczaniu się blizny

poprzez nawodnienie i okluzje,

hamuje również syntezę kolagenu i glikozaminoglikanów

przez fibroblasty. Stosowane są już w momencie pierwszych

objawów przerastania blizny bądź zapobiegawczo, w celu

prawidłowego gojenia blizny [3]. U dzieci lub w trudno do-

stępnych miejscach można zastosować postać galenową si-

likonu w żelu (2 razy dziennie przez wiele miesięcy). Podczas

stosowania plastrów silikonowych konieczne jest codzienne

dokładne mycie skóry i opatrunku [4].

Oprócz tych metod bardzo ważne jest częste nawilżanie

i natłuszczanie skóry oraz miejsc po położeniu i pobraniu

przeszczepów ze względu na zmianę funkcji skóry, np. brak

lub ograniczenie tkanki podskórnej i skóry właściwej przy

ciężkich, głębokich oparzeniach. Nawilżanie jest bardzo

istotne – zapobiega wysychaniu skóry, jej pękaniu, które

może doprowadzić do zakażeń i zaburzeń nowo odtworzo-

nej skóry [2]. Bardzo istotne jest również uświadomienie

chorym roli ochrony przed promieniowaniem słonecznym

(noszenie odpowiednich ubrań, kapeluszy) nawet przez

okres 2 lat, kategoryczny zakaz korzystania z solariów.

Z

abiegi w leczeniu bliznowców

Wśród zabiegów stosowanych w leczeniu bliznowców

oraz zapobieganiu przerostowi blizn wymienić należy:

•

masaże – po zastosowaniu kremów nawilżających czy

natłuszczających kompensują utratę funkcji wydziel-

niczej skóry oraz zmiękczają blizny;

•

fale ultradźwiękowe – stosowanie niewielkich dawek

pulsacyjnych fal ultradźwiękowych przyspiesza pro-

cesy gojenia;

•

miejscowe wstrzykiwanie kortykosteroidów – sku-

teczne, szczególnie w leczeniu młodych blizn przy-

rosłych; korzystny wpływ poprzez hamowanie pro-

liferacji fibroblastów, zmniejszenie syntezy kolagenu

oraz niedotlenienie blizn (starsze blizny mogą jedynie

ulec zmiękczeniu i spłaszczeniu);

•

kriochirurgia – kontrolowane niszczenie tkanek przez

ich zamrażanie; pozostałe nieuszkodzone komórki

uczestniczą w procesie gojenia (najlepsze rezultaty

osiąga się z jednoczesnym miejscowym wstrzykiwa-

niem kortykosteroidów);

•

laseroterapia – niskoenergetyczne promieniowanie lase-

rowe hamuje wzrost fibroblastów i syntezę kolagenu oraz

działa przeciwświądowo. Promieniowanie wysokoener-

getyczne powoduje niedotlenienie i obkurczanie kolage-

nu (laser argonowy), hamuje syntezę kolagenu, powodu-

jąc spłaszczenie, zmiękczenie i zmniejszenie rozmiarów

keloidów (neodymowo-jagowy), przebudowuje strukturę

kolagenu (nieablacyjny pulsacyjny laser barwnikowy);

•

radioterapia – szczególnie pooperacyjna, gdy bli-

znowce są „młode” (do 6 miesięcy), a naświetlania są

stosowane przez 2 tygodnie od wycięcia zmian (me-

chanizm działania promieni prawdopodobnie polega

na hamowaniu tworzenia się tkanki łącznej) [4].

Stosowanie kilku metod jednocześnie daje szansę na

skuteczne i szybkie spłaszczenie, zblednięcie i zmiękcze-

nie blizn, poprawiając sprawność ruchową i zmniejszając

ryzyko powstania przykurczów.

W celu zatuszowania lub odwrócenia uwagi od blizn

stosowane są: makijaż permanentny, odzież maskująca

miejsca pokryte bliznami lub nauka makijażu, który czę-

ściowo poprawia wygląd.

Pomimo leczenia blizny pozostaną w mniejszym lub

większym stopniu widoczne, szpecą ciało i mogą być

przyczyną złego samopoczucia, niskiej samooceny, braku

akceptacji wyglądu, lęku, a nawet depresji. Generuje to

problemy w życiu codziennym, zawodowym oraz towa-

rzyskim. Świadomość możliwości leczenia już we wcze-

snym stadium może pozytywnie wpłynąć na cały okres

leczenia, dlatego alternatywą może być sztuczna skóra.

SUBSTYTUTY SKÓRY

I PERSPEKTYWY LECZENIA

Rekonstrukcja ludzkiej skóry od lat jest wyzwaniem dla na-

uki. Cienkie naskórkowe płaty skóry po raz pierwszy prze-

szczepił Reverdin w połowie XIX wieku. W podobnym czasie

Fot. 5.

Tekstylna maska uciskowa na twarz [6]

Page 88 - KE - 2014.3 - calosc