Basic HTML Version
124
vol. 1 \ 2 \ 2012 \ Kosmetologia Estetyczna
wany depozyt tkanki tłuszczowej substancji rozbijającej
komórki tłuszczowe). Do zabiegów nieinwazyjnych zali-
cza się kawitację ultradźwiękową (zwaną również lipoli-
zą), RF (
Radio Frequency
), masaże i drenaże limfatyczne,
zabiegi zimnym laserem, endomasaż itd.
Kawitacja ultradźwiękowa
– podstawy teoretyczne
Jedną ze skuteczniejszych metod bezinwazyjnego usu-
wania nadmiernych depozytów tkanki tłuszczowej jest,
popularna w ostatnich latach, kawitacja ultradźwiękowa.
Bazuje ona na oddziaływaniu zewnętrznego źródła ultra-
dźwięków o określonej mocy bezpośrednio na podskórną
tkankę tłuszczową, w której zachodzi zjawisko kawitacji.
Polega ono na powstawaniu w cieczy pulsujących pęche-
rzyków próżniowych lub wypełnionych parą nasyconą, lub
gazem rozpuszczonym w cieczy, które pojawiają się w wy-
niku lokalnych rozerwań ośrodka pod wpływem dużych
sił rozciągających. Pęcherzyki kawitacyjne mogą rozrastać
się i pulsować w sposób wymuszony w następnych fazach
fali ultradźwiękowej (kawitacja nieinercyjna) lub zapadać
się w fazie zagęszczenia fali, wytwarzając nagłe zmiany
ciśnienia, będące źródłem lokalnych fal uderzeniowych
(kawitacja inercyjna), a także w określonych warunkach
powodować powstawanie krótkotrwałych lokalnych bły-
sków sonoluminescencyjnych. Warunkiem koniecznym do
wystąpienia kawitacji w roztworze jest osiągnięcie i prze-
kroczenie pewnego progu natężenia ultradźwięków, tzw.
progu kawitacji. Wartość ta zależy od rodzaju cieczy i czę-
stotliwości oraz od obecności w cieczy cząsteczek gazu
i mikroskopijnych zanieczyszczeń, które stanowią podło-
że powstawania pęcherzyków kawitacyjnych [1-5].
Wielkość naprężeń i efekty biologiczne, będące na-
stępstwem kawitacji ultradźwiękowej, zależą od właści-
wości pola ultradźwiękowego i tkanki organizmu [1, 2].
Naprężenia związane z przepływem strumieniowym
mogą powodować zmianę ładunku powierzchni komórki,
przepuszczalności błony komórkowej, przerwanie i frag-
mentacje błony komórkowej [2, 6-8].
Rozerwanie błon komórkowych komórek tłuszczo-
wych (adipocytów) powoduje ich trwałe zniszczenie. Za-
warty w nich tłuszcz w postaci trójglicerydów wydostaje
się na zewnątrz do przestrzeni międzykomórkowej. Oko-
ło 70% całkowitej ilości trójglicerydów jest wchłaniana
poprzez sieć naczyń włosowatych i transportowana do
wątroby, gdzie następuje ich rozkład w wyniku procesów
metabolicznych. Pozostałe 30% zostaje rozkładane przez
makrofagi – czyli komórki układu odpornościowego [9].
Odpowiednie uwodnienie tkanki tłuszczowej wzmaga
to zjawisko i podnosi skuteczność kawitacji nawet o 50%.
Przed wykonaniem kawitacji ultradźwiękowej podaje się
w tkankę tłuszczową substancję lipolityczną, która po-
woduje lepsze uwodnienie tkanki tłuszczowej – wówczas
mówimy o zabiegu lipolizy iniekcyjno-kawitacyjnej [10].
W tej procedurze stosuje się dostępne na rynku prepara-
ty, np. Aqualyx lub Dermaheall LL, bądź też stosuje się sól
fizjologiczną. Zastosowanie preparatów lipolitycznych
wzmaga osiągane efekty o około 40-50% w stosunku do
zastosowania samego zabiegu kawitacji ultradźwiękowej.
Podanie soli fizjologicznej poprawia ten efekt o około 20-
25%. Wartości te wynikają z obserwacji własnych autora
przeprowadzonych na grupie ponad 200 pacjentów [12].
Podobne efekty, jak po zastosowaniu soli fizjologicznej,
możliwe są do uzyskania poprzez odpowiednie przygo-
towanie pacjenta do zabiegu kawitacji ultradźwiękowej.
Pacjent powinien przez co najmniej kilka dni przed za-
biegiem zwiększyć spożycie płynów o około 1-1,5 l dzien-
nie w stosunku do normalnie spożywanej ilości. Należy
pić głównie niegazowaną wodę wysoce zmineralizowaną.
Dzięki temu następuje odpowiednie uwodnienie tkanki
tłuszczowej, co jest niezbędnym warunkiem dla zaistnie-
nia prawidłowego procesu jej rozbicia. Po zabiegu pacjent
również powinien pić więcej płynów, by zapewnić prawi-
dłowe oczyszczanie organizmu z tłuszczu i powstających
w procesie jego rozkładu toksyn oraz usprawnić pracę
układu limfatycznego [10].
Dla wzmocnienia efektu zaleca się również wykonanie
bezpośrednio po zabiegu drenażu limfatycznego, w celu
pobudzenia układu limfatycznego do bardziej efektyw-
nego procesu usuwania toksyn powstałych w procesie
rozpadu adipocytów.
Algorytm terapeutyczny
Efektywność i skuteczność terapii zależy od zastosowania
odpowiedniego aparatu, którego moc pozwala na przekro-
czenie progu kawitacji w tkance tłuszczowej, odpowiedniej
znajomości anatomii, fizjologii i biofizyki tkanki tłuszczo-
wej oraz od właściwego algorytmu zabiegowego.
Ultradźwięki nie są obojętne dla organizmu. Brak od-
powiedniego doświadczenia i przeszkolenia personelu
wykonującego zabieg może skutkować brakiem efektu tera-
peutycznego lub wręcz zagrożeniem dla zdrowia pacjenta.
Należy więc przestrzegać podstawowych zasad bezpie-
czeństwa w czasie zabiegu:
1. W trakcie emisji fal ultradźwiękowych należy omijać
duże narządy miąższowe (wątroba, nerki, śledziona)
oraz okolicę miednicy mniejszej ( jajniki).
2. Zabiegów kawitacji ultradźwiękowej nie należy wy-
konywać w okolicy szyi i głowy.
3. W celu podniesienia bezpieczeństwa, zabieg kawitacji
ultradźwiękowej najlepiej wykonywać na tzw. fałd
skórny, a wiązkę ultradźwięków kierować możliwie
jak najbardziej równolegle do powierzchni ciała. Za-
pobiega to głębokiej penetracji ultradźwięków w głąb
ciała. Technikę wykonania zabiegu kawitacji ultradź-
więkowej przedstawiono na fot. 1.
Fot. 1
Technika wykonania zabiegu kawitacji ultradźwiękowej (z archiwum
własnego autora)
W zależności od miejsca poddanego zabiegowi i ilości
tkanki tłuszczowej zabieg wykonuje się przez 15 do 45minut,
zazwyczaj w serii zabiegów w odstępach siedmiodniowych.
Przerwa między zabiegami pozwala na prawidłowy meta-
bolizm rozpuszczonej tkanki tłuszczowej bez nadmiernego
obciążenia wątroby. W przypadku wyjątkowo dużego na-
gromadzenia tkanki tłuszczowej zabieg kawitacji ultradź-
więkowej można wykonywać dwa razy w tygodniu [1, 10].
Po wykonaniu kawitacji możemy przeprowadzić dre-
naż limfatyczny w celu wzmocnienia efektu i pobudzenia
układu limfatycznego. W przerwach pomiędzy zabiegami